رسانه قطبنما: در آستانه انتخابات انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی تهران برخی کاندیداها معتقدند باید بین تشکل‌ها و اصناف گردشگری همگرایی وجود داشته باشد.
سهند عقدایی، مدیر شرکت طبیعت گردی اسپیلت البرز و رییس کمیته گردشگری خلاق اتاق بازرگانی ایران، یکی از آن‌هاست. او در گفتگو با «رسانه قطبنما» می‌گوید «تا زمانی که فعالان گردشگری در بخش خصوصی یک صدای واحد نداشته باشند، نمی‌توان انتظار داشت که دولت مشکلات آن‌ها را حل کند.»
لزوم توجه به روندهای جدید بازار سفر
آژانس های طبیعت گردی حرفه‌ای سال‌هاست در قالب انجمن‌های مختلف صنفی فعالیت می‌کنند اما سهم ناچیزی در هیئت مدیره این انجمنها داشته‌اند.
سهند عقدایی با اشاره به پیشنهاداتی مبنی بر ایجاد انجمن جداگانه‌ای برای شرکت ها و تورگردانان طبیعتگردی برای پیگیری مطالبات صنفی می‌گوید که با این ایده مخالف است؛ «در حال حاضر به قدر کافی تعدد در انجمنها وجود دارد و به نظر من، هم‌اکنون در بخش گردشگری به جای یک روند واگرا، نیاز به یک روند همگرا داریم.»
او که از سال‌های قبل، فعالیت صنفی طبیعت گردی را در قالب کمیته های طبیعت گردی در انجمن‌های صنفی مختلف دنبال کرده معتقد است که این انجمنها باید دغدغه کمک به همه فعالان گردشگری را داشته باشد و صرفا روی یک بخش تمرکز نکنند.
این فعال طبیعت گردی با اشاره به روندهای جدید که پیش روی آژانس‌های گردشگری قرار دارد، از تغییر مناسبات در طبیعت گردی خبر می‌دهد: «این روزها بخش اعظم تورهای خارجی به حوزه طبیعت گردی ورود پیدا کرده‌اند. حتی در دوران کرونا که بسیاری از آژانس‌ها تعطیل بود، برخی تورهای طبیعت گردی خارجی نظیر کنیا، آمازون، سریلانکا و… انجام می‌شد.»
طبق گزارش‌های بین‌المللی نیز در چند سال گذشته، به‌ویژه پس از همه‌گیری کرونا، روندهایی مانند طبیعت گردی در میان گردشگران و مسافران محبوبیت بسیاری پیدا کرده و این روزها تورهای کلاسیک محبوبیت گذشته را ندارند. در واقع، گردشگران علاقه‌مندند در سفرهای خود در کنار فعالیت‌ها و بازدید‌های مرسوم، طبیعتگردی را نیز تجربه کنند.
با این همه، عقدایی یادآور می‌شود که «اگرچه بسیاری از مردم به طبیعتگردی روی آورده‌اند، آژانس‌های دارای مجوزسهم کمی در این حوزه دارند. در واقع، طبیعتگردی در حال حاضر از حوزه صنفی و قانونی خارج شده و بیشتر تورهای طبیعت توسط اینفلوئنسرهای اینستاگرامی برگزار می‌شود. در عین حال، بسیاری از آژانس ها نیز به روندهای جدید بی‌توجه هستند و بر اجرای تورهای کلاسیک با سبک و سیاق قدیمی، اصرار دارند.»
بررسی‌های « قطبنما » نیز نشان می‌دهد هم‌اکنون بخش قابل توجهی از تورهای طبیعت گردی توسط فعالان اینستاگرامی و بدون مجوزهای قانونی فروخته می‌شود؛ موضوعی که عقدایی یکی دلایل آن را شناخت بهتر رفتار جدید مسافران می‌داند.
مدیر آژانس طبیعت گردی اسپیلت البرز برای این موضوع راهکاری به جز حذف و برخورد قانونی با این برگزارکنندگان تور دارد: «باید افرادی که بدون مجوز به فعالیت مشغولند نیز به انجمنها جذب شوند و از ایده‌های آن‌ها نیز برای توسعه این بخش بهره ببریم.»
اما سوال اینجاست که چرا باید این افراد باید خود را درگیر مجوزهای قانونی، مالیات و سایر چالش‌ها کنند؟ و قانونی کار کردن آن‌ها چه مزایایی برای آن‌ها خواهد داشت؟
عقدایی این گونه به «قطبنما» پاسخ می‌دهد: «در وهله اول نیاز است که روی این بازار کار کنیم و سپس به عرضه‌کننده بپردازیم. در واقع باید با فعالیت‌های فرهنگی، اطلاع‌رسانی، تولید محتوا و… به مردم نشان دهیم که مزیت سفر با یک آژانس قانونی به نسبت فرد یا افرادی که بدون مجوز کار می‌کنند چیست؟ آن‌ها باید درباره استانداردهایی که از آژانس‌ها دریافت می‌کنند، اطلاع داشته باشند.»
او البته تاکید می‌کند که موضوع این نیست که فعالان بدون مجوز، خدمات مناسبی به گردشگران ارائه نمی‌دهند؛ بلکه فعالیت قانونی آن‌ها و همکاری با همتایان‌شان به آن‌ها این فرصت را می‌دهد که اهرم‌های قانونی بهتری داشته باشند؛ «در صورتی که در این انتخابات به هیئت مدیره راه پیدا کنم، با رایزنی با بخش دولتی سعی خواهیم کرد ارائه مجوز به این افراد را تسهیل کنیم. درحقیقت می‌توان گفت با افزایش تعداد آژانس‌هایی که در این حوزه فعالیت می‌کنند، توان بیشتری برای مطالبه‌گری از دولت خواهیم داشت.»
یک گام به سمت همگرایی
این کاندیدای انتخابات انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی تهران بنا دارد هم مسئله طبیعت گردی را در سطح بالاتر پیگیری کند و انجمنها را به‌سمت همگرایی سوق دهد؛ «باید یک کمیته مشترکی بین انجمن دفاتر مسافرتی تهران، انجمن ایران و انجمن گردشگری الکترونیک تشکیل شود و علاوه بر آن، با تورگردانان، هتلداران و راهنمایان گردشگری نیز همگی در قالب یک تشکل صنفی حضور و با هم تعامل داشته باشیم. در یک کلام، کل گردشگری باید یک تشکل صنفی داشته باشد.»
راه‌اندازی نشست‌های B2B هم البته از دیگر برنامه‌های اوست. به باور او، طی ۳۰ سال گذشته، تورهای ورودی بر مبنای گردشگری فرهنگی شکل گرفته و حتی حضور کسب و کارها در نمایشگاه‌های گردشگری بین‌المللی نیز با محوریت گردشگری فرهنگی بوده: «اگر بخواهیم حوزه طبیعت گردی را در نمایشگاه‌ها وارد کنیم، باید بر بحث رسانه، مطبوعات و تولید محتوا تمرکز داشته باشیم؛ یعنی به‌جای آنکه حوزه طبیعت گردی ایران را در غرفه‌های نمایشگاهی معرفی کنیم، می‌توانیم از Road Show ها یا نمایش‌های جاده‌ای استفاده کنیم. به این صورت که تورگردانان طبیعتگردی برای مذاکرات B2B به شهرهای مختلف در بازارهای هدف بروند و با شرکت در نشست‌های مطبوعاتی و حضور در رسانه‌های مختلف خدمات و ظرفیت‌ها را معرفی کنند.»
نگاه واقع‌بینانه به آینده گردشگری ایران
کاندیدای انتخابات انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی تهران، شاید درباره آینده گردشگری ایران چندان آرمانی فکر نکند، اما به این بخش بدبین هم نیست. او به چالش‌هایی مثل تحریم، رکود تورمی و نوسان نرخ ارز طی چند سال گذشته اشاره می‌کند؛ موضوعی که به اعتقاد او چیز جدیدی نیست و بعد از این هم ادامه خواهد داشت: «باید به گردشگری ایران نگاه واقع‌بینانه داشته باشیم؛ نه انتظار داشته باشیم که شرایط ایران ناگهان تحول یابد و نه با نگاه بدبینانه، از آن قطع امید کنیم.»
به‌عقیده سهند عقدایی این مشکلات هم بر ورود گردشگران خارجی تاثیر می‌گذارد و هم با توجه به کاهش قدرت خرید مردم، تورهای خروجی را متاثر می‌کند؛ اما این، به‌معنی حذف گردشگری نیست: «فعالان گردشگری، باید بر اساس همین بازار و با وجود چالش‌های موجود برنامه‌ریزی کنند تا شرایط گردشگری ایران را بهبود بخشند.»
به گزارش «رسانه قطبنما»، انتخابات انجمن صنفی دفاتر مسافرتی تهران روز چهارشنبه ۴ خرداد ۱۴۰۱ برگزار خواهد شد.
پیشنهاد «رسانه قطبنما»:
