رسانه قطبنما: یکی از چالش‌های مهمی که گاهی سفر‌رفتن را به امری پیچیده برای مسافران تبدیل می‌کند، برنامهریزی سفر است. این در حالی است که مسافران با پاسخ‌دهی به شاخصهای مهم برنامهریزی مانند تعیین بودجه زمانی و مالی، بررسی قوانین ورود به مقاصد و شرایط اخذ ویزا، می‌توانند برای سفرهای آینده خود بهتر تصمیم‌گیری و برنامهریزی کنند.
فرض کنید قصد دارید در تعطیلات پیش رو به یک مقصد گردشگری بروید؛ آیا می‌دانید باید از کجا شروع کنید؟ چگونه مقصد مورد‌علاقه خود را پیدا کنید یا در رزرو سفر چه نکاتی را در نظر بگیرید؟ احتمالاً شما هم برای پاسخ به این سوالات سردرگم شده‌اید و شاید بارها برایتان پیش آمده که به‌دلیل تصمیم‌گیری نادرست یا عدم توانایی در برنامهریزی، از سفر‌رفتن منصرف شوید یا با انتخاب مقاصد تکراری، خود را از لذت تجربیات جدید محروم کنید. در واقع یکی از مهم‌ترین چالش‌های مسافران در سفرهای شخصی یا گروهی، برنامهریزی سفر است. پس لازم داریم که قبل از شروع سفر، با مراحل پیش از سفر و نحوه برنامهریزی آن آشنا شویم. اما به نظر شما، پیش از سفر چه مراحلی را باید طی کرد؟ و مسافران در برنامهریزی سفر به چه نکاتی باید توجه کنند؟ برای یافتن پاسخ این سوالات، در ادامه با ما همراه باشید.
سه مرحله مهم پیش از سفر
فرآیند سفر شامل ۳ مقطع زمانی متفاوت است: پیش از سفر، هنگام سفر و پس از سفر است. اما آیا تا به حال به مراحل مهم پیش شروع از سفر فکر کرده‌اید؟ در برهه زمانی پیش از سفر، مسافر با سه مرحله رو به رو می‌شود:
رویاپردازی
حتماً برایتان پیش آمده که با خواندن یک کتاب مانند «شرق بنفشه» نوشته شهریار مندنی‌پور، رویای رفتن به کوچه‌های آشتی‌کنان شیراز را در ذهن پرورانده باشید یا با دیدن فیلمی مانند «وحشی» (Wild)، علاقه‌مند شده باشید که به دل طبیعت بزنید. در واقع در مرحله رویاپردازی، شما از طریق مشاهده، ارتباط با انواع رسانه‌های محتوایی یا حتی گپ‌زدن با دوستان خود، در مورد یک مقصد رویاپردازی می‌کنید و مایلید با سفر به آن، رویاهای خود را به واقعیت تبدیل کنید. گاهی هم ممکن است بدون تعیین مقصدی مشخص، تنها در رویای سفر رفتن باشیم؛ در چنین شرایطی، می‌خواهیم بدانیم که چگونه و به کجا می‌توانیم سفر کنیم؟
برنامهریزی
پس از رویاپردازی در مورد مقصدی خاص یا پروراندن رویای سفر در ذهن، باید خود را برای برنامهریزی سفر آماده کنیم. در مرحله برنامهریزی، باید به سوالات مهمی پیرامون مقصد و چگونگی سفر به آن پاسخ دهیم. در حقیقت، نحوه پاسخ‌دهی ما به سوالات و شاخصهای موجود در برنامهریزی سفر، آینده سفر ما را شکل می‌دهد. حال برای پاسخگویی به این سوالات، جستجوگری آغاز می‌شود. منابع زیادی را برای به‌دست‌آوردن اطلاعات درباره مقصد یا هدف مورد نظر خود، کشف می‌کنیم.
خرید یا رزرو خدمات
پس از گذراندن مرحله مهم برنامهریزی سفر، دیگر می‌توانید با خیال راحت خدمات موردنیاز خود را رزرو کنید. برای رزرو تورهای سفر باید به آژانس های مسافرتی یا پلتفرم‌های فروش آنلاین مراجعه کنید و با آن‌ها قرارداد ببندید؛ در سفرهای شخصی نیز می‌توانید از سامانه‌های آنلاین رزرواسیون برای رزرو حمل‌ونقل، اقامتگاه و دیگر خدمات به صورت جداگانه استفاده کنید. علاوه بر این، افراد بومی بااعتبار مانند برخی فعالان شبکه‌های اجتماعی مثل اینستاگرام، توییتر، وبلا‌گ‌نویسان، کسب‌وکارهای معرفی‌شده در پلتفرم‌های راهنمای سفر مانند «TripAdvisor» و لست‌سکند، از دیگر کسانی هستند که شما را در رزرو خدمات سفر یاری خواهند کرد. اما شاخصهای مهم در برنامهریزی سفر کدام‌اند؟ چگونه با دانستن اصول برنامهریزی، می‌توان برای سفرهای آینده، بهتر تصمیم‌گیری و برنامهریزی کرد؟ در پاسخ به این سوال، به معرفی شاخصهای مهم در برنامهریزی سفر می‌پردازیم.
۶ شاخص مهم در برنامهریزی سفر
۱. تعیین مقصد
گاهی در مرحله رویاپردازی مقصد سفر ما مشخص می‌شود؛ اما گاهی ناآگاه‌بودن از شرایط مقاصد مختلف، فقط مدام این پرسش را در ذهن ما تکرار می‌کند که «من می‌خواهم سفر بروم، اما نمی‌دانم کجا؟!» احتمالاً بهترین و هیجان‌انگیزترین قسمت برنامهریزی سفر برایتان، انتخاب مقصد داخلی یا خارجی خواهد بود. شما باید متناسب با علایق، بودجه و زمان خود یک یا چند مقصد را برای ایران‌گردی یا جهانگردی انتخاب کنید و سپس، در مراحل بعدی به بررسی قوانین و ویژگی‌های آن‌ها بپردازید.
۲. قوانین ورود به مقصد و شرایط اخذ ویزا
با توجه به همه‌گیری کرونا در جهان و نگرانی ناشی از رعایت پروتکل‌های بهداشتی، دومین و یکی از تاثیرگذارترین شاخص‌ها در برنامهریزی سفر، بررسی قوانین سفر به مقاصد خارجی و داخلی است؛ قوانینی که می‌تواند رویای سفر شما را نقش برآب کند یا تغییرات اساسی در آن ایجاد کند. این قوانین شامل ممنوعیت ورود گردشگران خارجی در برخی مقاصد، الزام دریافت دوز کامل واکسن کرونا یا انجام تست PCR پیش از سفر و موارد مشابه می‌شود. یا مثلا قرمز‌شدن وضعیت کرونا در مقاصد داخلی، ممکن است مانع سفر بین شهرها و استان‌های کشور شود. البته فعلا خبر خوش برای مسافران نوروزی آن است که کسانی که هر سه دوز واکسن کرونا را دریافت کرده‌اند، مجازند در ایام نوروز ۱۴۰۱ سفر کنند. علاوه بر این، شرایط اخذ ویزا و مدت‌زمان لازم برای دریافت ویزای توریستی، از دیگر مواردی است که باید با دقت آن را بررسی کنید. بهترین منابع برای بررسی قوانین و شرایط ویزا مقاصد، وب‌سایت رسمی وزارت‌خارجه مقاصد، آژانس‌ها یا رسانه‌های خبری معتبر مانند «قطبنما» است.
۳. تعیین هزینه سفر
بودجه مالی، یکی از موارد مهمی است که بر تصمیم‌گیری شما در مورد مقصد، مدت‌زمان سفر، نوع حمل‌ونقل، محل اقامت و موارد دیگر تاثیر می‌گذارد. البته، تعیین دقیق بودجه سفر امکان‌پذیر نیست و بهتر است یک بازه مشخصی را برای هزینههای سفر خود در نظر بگیرید. در تعیین بودجه به یاد داشته باشید، هزینههای اقامت، حمل و نقل و خوراک به ترتیب بیشترین درصد هزینه‌ها را به خود اختصاص می‌دهند؛ در مقصد هم، هزینه بازدید از جاذبه‌ها و گشت‌های کوتاه‌مدت را از یاد نبرید.
۴. تعیین زمان سفر
در انتخاب مدت زمان سفر باید به چند نکته توجه داشته باشید:
- سفر به مقصد مورد نظر در چه زمانی از سال مناسب است و چند روز برنامه سفر نیاز دارد؟
- چند روز برای سفر، وقت داریم؟ یعنی یک بازه زمانی دقیق را متناسب با اوقات فراغت‌مان، تعیین کنیم.
حتماً با این موضوع برخورد داشته‌اید که در برخی از فصول سال، تقاضای سفر به مقاصد، متناسب با شرایط آب‌وهوایی یا به‌دلیل برگزاری رویدادی مهم افزایش می‌یابد. باید توجه داشته باشید برنامهریزی در این فصل که در میان فعالان گردشگری به «High Season» یا فصل اوج سفر معروف است، به‌مراتب سخت‌تر از زمان عادی است و هزینه سفر نیز افزایش می‌یابد. برای مثال، مقاصد جنوبی ایران در فصل زمستان و مقاصد شمالی در فصل تابستان فصل اوج سفر خود را تجربه می‌کنند.
همچنین، برگزاری رویدادها نیز تقاضای سفر را افزایش می‌دهند. برای مثال، اگر می‌خواهید یکی از تماشاگران بازی‌های جام‌جهانی قطر در پاییز سال آینده ۱۴۰۱ باشید یا از رویداد اکسپو ۲۰۲۰ دبی و جشن سالانه گلاب‌گیری کاشان بازدید کنید، باید خود را برای هزینههای بیشتری آماده کنید.
۵. نوع سفر
بدیهی است که هر یک از ما سبک و شیوه خاصی را در سفر‌رفتن می‌پسندیم. علاقه و البته، آمادگی جسمانی خود و همراهان سفر، از مواردی هستند که در انتخاب سبک سفر بر تصمیم‌گیری ما اثر می‌گذارد. توجه داشته باشید که انتخاب سبک سفر به شما کمک خواهد کرد تا در انتخاب تور یا برنامهریزی شخصی سفر برای خود، هوشمندانه‌تر عمل کنید. انواع سبک سفر عبارتند از:
- گردشگری مذهبی
- سفرهای رویدادی
- گردشگری تاریخی
- گردشگری فرهنگی
- سفرهای طبیعت‌گردی و ماجراجویانه (درجه سختی سفر، در این سبک سفرها بسیار مهم است)
- و دیگر سفرهای موضوعی مانند گردشگری خوراک، گردشگری ادبی و … .
۶. انتخاب بین سفر انفرادی یا تور
در این مرحله میان دو‌راهی خرید پکیج‌های سفر یا سفر شخصی به مقصد مورد‌نظر قرار می‌گیرید. در چنین موقعیتی، شرایط مقصد، هزینه سفر، زمان سفر، نوع خدمات موردنیاز، شرایط سفرهای گروهی و توانایی و آمادگی شخصی، در انتخاب شما تاثیر خواهد گذاشت.
سفر با تور
اگر به سفرهای گروهی علاقه‌‌مندید یا شرایط سفر شخصی را ندارید، می‌توانید برای خرید تورهای گروهی، بسته‌های سفر برنامه‌ریزی‌شده یا طراحی تورهای اختصاصی، با آژانس‌های خدمات مسافرتی معتبر در تماس باشید؛ همچنین با مراجعه به پلتفرم‌های فروش آنلاین تور مانند علی‌بابا و لست‌سکند می‌توانید با مشاوران بخش تور آن‌ها گفت‌وگو و مشورت کنید. به یاد داشته باشید در رزرو تورهای تعطیلات، قرارداد پکیج‌ها را با دقت مطالعه کنید و مشخصات اقامتگاه‌ها و قوانین لغو سفر را در تمامی خدمات در نظر بگیرید. همچنین، در انتخاب تور‌ها و مقایسه آن‌ها با یکدیگر باید به یک نکته اساسی توجه کنید؛ مقایسه قیمت تور‌ها بر اساس خدمات مشابه. در واقع، شما باید قیمت تور‌ها را متناسب با خدمات یکسان موجود در آن‌ها مقایسه کنید و صرفاً نباید ارزانی یا گرانی قیمت‌ها را در نظر بگیرید. برخی از مهم‌ترین خدمات برای مقایسه تور‌ها با یکدیگر عبارتند از:
- وسیله نقلیه و ترانسفر مقصد
- محل اقامت و درجه هتل
- گشت شهری
- راهنمای تور
- خدمات پذیرایی
- خدمات جانبی مانند سرویس CIP و گشت‌های اضافی در مقصد
سفر شخصی
اگر به صورت شخصی سفر می‌کنید و می‌خواهید خودتان سفر خود را برنامهریزی کنید، باید مسئولیت کلیه خدمات سفر را به عهده بگیرید. مثلاً اینکه باید بدانید:
- با چه وسیله نقلیه‌ای می‌خواهید سفر کنید؟
- چه چیز‌هایی باید بخرید و در سفر همراه خود داشته باشید؟
- هر وعده غذایی را در کدام رستوران صرف خواهید کرد؟
- در کجا می‌خواهید اقامت داشته باشید؟
- از کدام جاذبه‌ها می‌خواهید دیدن کنید؟
در حقیقت شما باید اطلاعات کاملی درباره وسایل حمل و نقل برای رسیدن به مقصد و همچنین ترانسفر در مقصد، نوع اقامتگاه، برنامه سفر برای بازدید از جاذبه‌ها و تفریحات، رستوران و وعده‌های غذایی، راهنما و دیگر خدمات مورد نیاز مانند ویزا و غیره را داشته باشید. شما می‌توانید به‌صورت انفرادی و از طریق آژانس‌های مسافرتی یا سایت‌های معتبر داخلی و بین‌المللی، رزرواسیون پرواز، هتل و دیگر خدمات سفر را جداگانه خریداری کنید.
علاوه بر این، می‌توانید از مشاورین سفر و فعالان و کارشناسان حوزه گردشگری و هتلداری نیز راهنمایی بگیرید یا با مراجعه به وب‌سایت‌های با محتوای گردشگری مانند کجارو، لست‌سکند، همگردی و غیره، آخرین اطلاعات مربوط به مقصد را به دست آورید و برنامهریزی کنید. به یاد داشته باشید برنامه‌های پیشنهادی آژانس‌ها یا پلتفرم‌هایی مانند «visitacity»، راهنمای خوبی برای برنامهریزی سفرهای شخصی شما خواهد بود. اگر به گشت شهری با راهنماهای سفر علاقه دارید اما نگران رعایت پروتکل‌های بهداشتی در تورهای گروهی هستید، می‌توانید از هتل‌ها یا راهنمایان محلی تور‌ها یا گشت‌های در مقصد خریداری کنید.
این تور‌ها به شما اجازه می‌دهند با ماشین یا وسیله نقلیه دلخواه، خود را به محل مورد‌نظر برسانید و سپس از امکانات و خدمات آن‌ها بهره ببرید. یادتان نرود که در سفرهای خود به اصول توسعه پایدار گردشگری یا همان گردشگری مسئولانه اهمیت دهید. شما می‌توانید با خرید خدمات از فعالان گردشگری محلی، رزرو اقامتگاه‌های بومی و خرید و استفاده از محصولات بومی و سنتی، به رشد اقتصاد آن منطقه کمک کنید. این اقدام ضمن افزایش انگیزه بومی‌ها برای رشد گردشگری، امکان کسب تجربیات نو را برای شما فراهم می‌کند.
پیشنهاد «رسانه قطبنما»:
در ایران کجا بریم طبیعت گردی؟ معرفی بهترین مقاصد طبیعت در ایران
