رسانه قطبنما: اغلب ما عربستان را با خانه کعبه، مکعبی بزرگ و مشکی رنگ و مقصدی زیارتی برای مسلمانان جهان به یاد میآوریم؛ حال تصور کنید که در یک آسمان خراش مکعبی شکل با جدیدترین فناوریهای روز و ماشینهای پرنده در حال قدم زدن هستید یا در یکی از اتاقهای هتل این مکعب طلایی رنگ اقامت میکنید!
این دقیقاً همان تصویری است که عربستان میخواهد با ساخت بنایی مدرن، به نام «مکعب عربستان» (The Mukaab)، در ذهن مسافران تفریحی تداعی شود.
عربستان پس از طراحی و اجرا پروژههای گردشگری جاهطلبانه همانند پروژه نئوم و شهر پانگئوس، این بار تلاش میکند تا با ساخت پروژه مکعب در قلب «مرکز شهر مدرن» ریاض، این کشور را بهعنوان مقصد تفریحی به جهانیان معرفی کند؛ مقصدی که مانند یک فرم مکعبی جدید در ذهن مسافران نقش میبندد.
اما پروژه مکعب عربستان یک تفاوت عمده با دیگر برنامههای این کشور دارد؛ شباهت بسیار زیاد این پروژه به خانه کعبه، باعث شده تا بیش از همیشه مورد توجه جهانیان قرار بگیرد و تحت فشار انتقادات بسیار قرار گیرد. به نظر شما ساخت پروژه مکعب عربستان، کشوری که یکی از مهمترین مقاصد مذهبی جهان است، چه تاثیری بر افکار عمومی و گردشگران مذهبی خواهد داشت؟ آیا میتوان مکعب عربستان را فارغ از تعصبات مذهبی، پروژهای خلاقانه در زمینه توسعه و بازاریابی مقاصد دانست؟
برای پیداکردن پاسخ این سوالات، ابتدا ویدیوی زیر را ببینید و سپس پاسخ این سوالات را در ادامه مطلب بخوانید:
آنچه در این مقاله میخوانید:
پروژه مکعب عربستان چیست؟
اواسط فوریه ۲۰۲۳ میلادی، محمد بن سلمان، ولیعهد و نخست وزیر کشور عربستان، از جدیدترین برنامه جاهطلبانه این کشور برای ساخت آسمانخراشی مکعب شکل در شهر ریاض، پایتخت عربستان، خبر داد؛ طرحی که فرم مکعب شکل آن بیشباهت به کعبه در شهر مکه نیست. اما از نظر ابعاد بسیار با آن متفاوت است.
پروژه مکعب عربستان (The Mukaab)، مکعبی طلایی رنگ با ابعاد ۴۰۰*۴۰۰*۴۰۰ متر است؛ یعنی حدود ۳۵ تا ۳۶ برابر ابعاد کعبه. بهگفته طراحان آن، ۲۰ برج به اندازه برج Empire State، یکی از قدیمیترین آسمانهای خراش نیویورک با ارتفاع ۳۸۰ متر، در مکعب عربستان جای میگیرد. وظیفه ساخت و هدایت این پروژه بر عهده شرکت «New Murabba Development Company» به ریاست محمد بن سلمان است و بخشی از چشماندازه آینده این کشور برای ایجاد «بزرگترین مرکز شهر مدرن جهان» در ریاض است. این منطقه تجاری که به آن «مربع جدید» (New Murabba) میگویند، حدود ۱۹ کیلومتر مربع مساحت دارد؛ یعنی چیزی حدود یکسوم شهر منهتن در آمریکا.
معماری و طراحی مکعب عربستان با الهام از سبک معماری مدرن «نجدی» و با فرمهای مثلثی در هم تنیده پوشانده شده است و مانند دروازهای برای ورود به جهانی دیگر است. بهگفته طراحان این پروژه، مکعب عربستان اولین مقصد همهجانبه و تجربی جهان خواهد بود.
مکعب عربستان کجاست؟
همانطور که گفته شد، مکعب عربستان بخشی از پروژه مرکز شهر مدرن ریاض، «مربع جدید»، است. این آسمان خراش مکعبی شکل، درست در مرکز توسعه مربع جدید شهر ریاض واقع شده است و تنها ۲۰ دقیقه (با اتومبیل) از فرودگاه ریاض فاصله دارد.
برای پیدا کردن مکعب عربستان، باید به منطقه مربع جدید بروید؛ این منطقه در تقاطع خیابانهای ملک سلمان (King Salman Roud) و ملک خالد (king Khalid Roud) به سمت شمال غربی ریاض، توسعه یافته و با ۱۹ کیلومتر مربع مساحت بیش صدها هزار نفر را در خود جای خواهد داد.
جالب است بدانید منطقه مربع جدید بر اساس مفهوم پایداری طراحی شده و دارای بیش از ۱۰۰ هزار واحد مسکونی، ۹ هزار اتاق هتل، یک موزه نمادین، دانشگاه فناوری و طراحی، مرکز تئاتر چندمنظوره و بیش از ۸۰ مکان تفریحی و فرهنگی است.
کاربری پروژه مکعب عربستان
به گفته طراحان این پروژه، مکعب عربستان اولین مقصد تجربهمحور چندبعدی در جهان خواهد بود که در آن به مرحله جدیدی از دنیای واقعیت مجازی وارد میشوید. اما منظور از «مقصد چندبعدی» چیست؟ مکعب عربستان علاوه بر ارائه تجربههای واقعی از جاذبههای گردشگری، به کمک فناوری واقعیت مجازی و تصاویر هلوگرافیک تجربه مجازی از سفر به مقاصد مختلف برای مهمانان رقم میزند؛ بهطوری که یک روز خود را در مریخ و روزی دیگر در قعر اقیانوس خواهید دید.
اگرچه نمای پروژه مکعب عربستان ساده به نظر میرسد، اما در داخل آن دنیایی از شگفتی منتظر مهمانان است. درون مکعب عربستان، برجی مارپیچ و بیومتریک در زیر فضایی گنبدی شکل احاطه شده و در مجموع، با ۲ میلیون متر مربع زیر بنا، فضاهای متنوع با کاربریهای مختلفی را به گردشگران ارائه میدهد؛ از خردهفروشیها و جاذبههای فرهنگی و گردشگری گرفته تا واحدهای مسکونی، هتل، فضاهای تجاری و امکانات تفریحی.
حملونقل داخلی این برج، از دیگر ویژگیهای منحصربهفرد آن است. اگر بخواهیم بر اساس ویدیوهای منتشر شده بگوییم، احتمالا باید منتظر ماشینهای پرنده و عجیبوغریب باشیم.
اهداف پروژه مکعب عربستان
به گزارش خبرگزاری دولتی عربستان (SPA)، پروژه مکعب عربستان بخشی از برنامه چشمانداز ۲۰۳۰ عربستان سعودی برای تنوع بخشیدن به اقتصاد کشور و کاهش وابستگی آن به درآمدهای صادرات نفت است و انتظار میرود با حمایت صندوق سرمایهگذاری عمومی، مکعب به یک نماد جهانی جدید از فناوری، پایداری، تحرک و نوآوری عربستان تبدیل شود. پروژه مکعب عربستان قرار است درست در زمان برگزاری نمایشگاه اکسپو ۲۰۳۰ میلادی، به میزبانی عربستان، تکمیل شود.
همچنین طبق پیشبینی کارشناسان، پروژه مربع جدید ریاض با همه زیرمجموعههای خود تا سقف ۱۸۰ میلیارد ریال عربستان (معادل ۴۸ میلیارد دلار) از تولید داخلی غیرنفتی حمایت و ۳۳۴ هزار فرصت شغلی مستقیم و غیرمستقیم ایجاد خواهد کرد.
عکس مکعب عربستان
کافی است هشتگ «#TheMukaab» را در شبکههای اجتماعی جستجو کنید تا با عکسها و فیلمها جذاب پروژه مکعب عربستان آشنا شوید. اما در اینجا نیز، چند عکس شبیهسازیشده از این پروژه با هم خواهیم دید.
انتقاد به مکعب عربستان
شباهت زیاد پروژه عربستان به بنای کعبه، قطب زیارتی مسلمانان جهان، انتقادهای زیادی را به همراه داشته است. برخی از رسانهها و مسلمانان جهان، طراحی و اجرای پروژه مکعب عربستان از سوی محمد بن سلمان را اقدامی جسورانه و ناپسپند دانستهاند و این سوال را مطرح کردهاند که چرا از میان همه اشکال هندسی، سازه مکعبی برای ساخت پروژه مدرن و تفریحی ریاض انتخاب شده است؟
انتقادها به همینجا ختم نمیشود. برخی دیگر، با تشبیه ولیعهد عربستان به «ابرهه حبشی»، ساخت مکعب را سبب بیحرمتی به خانه کعبه و دلسردی مسلمان از زیارت خانه خدا میدانند.
در کنار همه انتقادها اما برخی دیگر معتقدند، ساخت مکعب عربستان شیوهای نوین و خلاقانه در بازاریابی مقاصد و معرفی عربستان بهعنوان مقصد تفریحی است، شیوهای که خاطرات و تصاویر ذهنی مخاطبان را هدف قرار میدهد و با ایجاد مقصدی نوآورانه آنها را شگفتزده و وارد دنیای دیگری میکند.
پیشنهاد «رسانه قطبنما»: