ابزارهای کارآمد فناورانه برای مسیریابی در سفر

رسانه قطب‌نما: تا همین چند سال پیش، قبل از تولد سیستم‌های مسیریابی الکترونیکی، رفت‌وآمد و دسترسی به نقاط جدید و ناشناخته آسان نبود. اگرچه نقشه‌های کاغذی به مردم کمک کردند تا مسیر خود را پیدا کنند اما اغلب استفاده از آن‌ها سخت و زمان‌بر بود و مهم‌تر از همه اینکه با تاخیر به‌روزرسانی می‌شد. امروزه با توسعه اینترنت و سیستم‌های کامپیوتری و طراحی سیستم‌های الکترونیکی و ماهواره‌ای، مسیریابی آنقدر پیشرفت کرده است که با باز کردن اپلیکیشن، محل ایستادن شما را با یک نقطه آبی معین می‌کند و می‌توانید به هر مقصدی دسترسی پیدا کنید. پیشرفت اما به این نقطه محدود نشده و به زودی فناوری‌های دیگری مانند عینک‌های واقعیت افزوده که با فلش‌ مسیر را نشان می‌دهند، به این نقاط آبی اضافه می‌شود. نوآوری‌هایی که با استفاده از GPS، هوش مصنوعی (Artificial Intelligence) و سایر فناوری‌ها، ناوبری را آسان‌تر و ایمن‌تر می‌کنند.

GPS و آغاز تحول در مسیریابی

قابلیت مسیریابی با تلفن همراه در سال ۲۰۰۰، زمانی که ایالات متحده محدودیت استفاده از «سامانه موقعیت‌یابی جهانی» (GPS) را متوقف کرد، گام بزرگی به جلو برداشت. در آن سال‌ها این بدان معنا بود که هر کسی که یک گیرنده داشته باشد، می‌تواند اطلاعات دقیق مکانی را دریافت کند. GPS، سیستمی متشکل از ۲۴ ماهواره، متعلق به ارتش ایالات متحده است که در سال ۱۹۷۸ راه‌اندازی شد و تا سال ۱۹۸۳ این سیستم برای غیرنظامیان در دسترس نبود؛ تا اینکه دولت در سال ۲۰۰۰ آن را در اختیار عموم قرار داد. چندی بعد سایر کشورهای جهان نیز به این فناوری دسترسی یافتند. امروزه کشورهایی مانند روسیه، چین و اروپا نیز سیستم ماهواره‌ای GPS مانند خود را دارند. دورافتاده‌ترین مناطق جهان نیز بیشتر تحت پوشش قرار گرفته‌اند و با روی کار آمدن ماهواره‌های مدرن، حالا یافتن زوایای عمیق‌ترین دره‌ها و متراکم‌ترین جنگل‌ها، آسان‌تر شده است. چندی بعد، گوشی‌های هوشمند به کاربران امکان دسترسی به موقعیت مکانی دقیق را می‌دادند. این سرویس آنقدر محبوب شد که بر اساس مطالعه دانشگاه MIT در سال ۲۰۱۹، نقشه‌های دیجیتال پس از جستجو و ایمیل، عنوان سومین سرویس مهم اینترنت را از آن خود کردند. بهبود و توسعه سرویس GPS، خبر خوبی برای مسافرانی است که دوست دارند مقاصد کمتر شناخته‌شده مانند کنگو یا قطب شمال را کشف کنند. این فناوری حتی مقاصد بیابانی دورافتاده یا مسیرهای کوهنوردی را ایمن‌تر می‌کند و اگر مسافر دچار مشکل شود، می‌تواند مختصات دقیق خود را به هر کسی که برای نجاتش می‌آید، مخابره کند، اما در مکان‌های بکرتر جهان همچون صحرای آفریقا یا صعود به قله‌های مرتفع جهان، هنوز فناوری نتوانسته جایگزین تخصص محلی شود. خوشبختانه امروزه پیشرفت‌های فناوری، GPS را در شهرهای بزرگی که آسمان‌خراش‌ها سیگنال‌های ماهواره‌ای را مخدودش می‌کنند، نیز دقیق‌تر کرده است. در دسامبر ۲۰۲۰، گوگل با استفاده از هوش مصنوعی و مدل‌سازی ۳ بعدی شروع به تصحیح خطاهای موقعیت مکانی کرد. اکنون، حتی در شلوغ‌ترین شهرهای جهان مانند منهتن یا مکزیکوسیتی نیز زمانی‌که از ایستگاه مترو بیرون میایید، می‌دانید کجا هستید و باید در کدام جهت حرکت کنید. یافتن مسیر تنها آغاز این ماجرا است. همه این امکانات در نهایت منجر می‌شوند تا کشف و کاوش مناطق مختلف جهان برای مسافران و علاقه‌مندان بسیار آسان‌تر شود. به‌طور مثال، امروزه مسافران می‌توانند با یک جستجوی ساده، جاذبه‌های دیدنی مقاصد مختلف را پیدا و بسته به برنامه سفر، برای بازدید از آن‌ها برنامه‌ریزی کنند. گزینه‌های مختلف مسیریابی در کنار اطلاعاتی که به مسافر می‌دهد، زمان دسترسی به مقاصد مختلف را نیز معین می‌کند که می‌تواند نقش بسزایی در بهبود تجربه سفر مسافر داشته باشد. یک مطالعه در چین در سال‌های اخیر نشان داده است که استفاده از فناوری‌های نوین مسیریابی می‌تواند با سهولت دسترسی، تاثیر زیادی بر توسعه گردشگری فرهنگی مقاصد مختلف داشته باشد. با پیشرفت فناوری‌هایی همچون عینک‌های واقعیت افزوده یا شیشه‌های جلو اتومبیل در آینده نزدیک، نیز کاربران می‌توانند شهرهای جدید، جاذبه‌های گمنام یا ویژگی‌های جالب در مکان‌های تاریخی را کشف کنند و در یک کلام، سفر غنی‌‌تری داشته باشند. واقعیت افزوده حتی فرصت تبلیغات را نیز تغییر داده و این امکان را فراهم خواهد کرد تا مقاصد مختلف تبلیغات مجازی خود را با فضای واقعی درآمیخته و نظر افراد را به‌سوی خود جلب کنند.

امروزه عینک‌های هوشمند گران‌قیمتی مانند ThinkReality A3 Smart و Magic Leap 1 پیش‌نمایشی از این آینده را محقق کرده‌اند، اما هنوز محتوای واقعیت افزوده زیادی در سراسر جهان در دسترس نیست.

مسیریابی در مکان‌های سرپوشیده

مسافرانی که در فرودگاه‌ها یا مراکز خرید گم می‌شوند بارها تجربه کرده‌اند که مسیریابی الکترونیکی در محیط‌های سرپوشیده به‌خوبی کار نمی‌کند. علت این امر آن است که دیوارها مانع از دریافت سیگنال‌های رادیویی GPS می‌شوند. اینجا است که پای فناوری‌های جدید به مسیریابی باز شده و تلفن‌های هوشمند به‌جای اتکا به امواج رادیویی، از دوربین‌ها و قابلیت یادگیری ماشین خود برای تفسیر تصاویر محیط اطراف استفاده می‌کنند و اساساً به جایگزینی برای چشم و مغز انسان تبدیل می‌شوند. گوگل چنین سیستمی را با ویژگی "Live View" خود پیاده‌سازی کرده است و این ویژگی حالا در زوریخ، فرودگاه سوییس، برخی از مراکز خرید ژاپن و ایستگاه‌های حمل‌ونقل استرالیا در دسترس است. Live View در فضای باز نیز حدود ۱۰ میلیون مایل از جاده‌های سراسر جهان را پوشش می‌دهد. برای استفاده از این ویژگی کافی است Google Maps را باز و مسیر مورد نظر را انتخاب کنید. سپس، گزینه «پیاده روی» (walking) را در نوار ابزار حالت حمل‌ونقل انتخاب و در نهایت گزینه Live View را انتخاب کنید. پیشرفت اما به اینجا ختم نشده و به‌زودی کاربران مجبور نخواهند بود در حین حرکت، تلفن همراه را مقابل چشم خود نگه دارند. «ویتالی پونومارف»، مدیر عامل شرکت «WayRay» می‌گوید، به‌زودی لایه‌های اضافی اطلاعات در شیشه جلو اتومبیل، عینک یا لنزهای تماسی ادغام خواهند شد. این شرکت، به‌تازگی از یک خودروی مفهومی رونمایی کرده است که فلش‌های هولوگرافیک را بر روی شیشه جلو نشان می‌دهد؛ به‌طوری که گویا فلش‌ها روی کف خیابان‌ نقاشی شده‌اند. این فناوری نسبت به GPS کمتر موجب حواس‌پرتی می‌شود؛ چراکه به‌سادگی همه اطلاعات با واقعیت ادغام می‌شود.

مسیریابی در تاریک‌ترین و عمیق‌ترین نقاط جهان

حتی با وجود تمامی این پیشرفت‌ها، هنوز یک منطقه باقی مانده که سیستم‌های مسیریابی نمی‌توانند کمک زیادی در آن‌جا بکنند. سیگنال‌های ماهواره‌ای GPS با اقیانوس و دریا میانه خوبی ندارند و در چنین نقاطی تنها قطب‌نماها می‌توانند غواصان را راهنمایی کنند. شرکت «Bivol» یک راه حل در مقیاس کوچک برای این مشکل ارائه کرده است. این سیستم که «DiveNET» نام دارد، شامل چهار جسم یا راهنمای شناور (Buoys) است که پس از استقرار با ماهواره‌های GPS ارتباط برقرار و به غواصان کمک می‌کند تا مکان خود را پیدا کنند و سپس از Sonar یا ناوبری صوتی، برای ردیابی غواصان در محدوده یک مایلی استفاده می‌کنند. غواصان نیز گیرنده‌هایی می‌پوشند که در لحظه به آن‌ها نشان می‌دهد سایر اعضای گروه و قایق غواصی کجا قرار دارند و حتی نقاط دیدنی در کف اقیانوس را به نمایش می‌گذارد. با این اوصاف می‌توان امیدوار بود که توسعه فناوری راه را برای سفرهای دریایی و ماجراجویانه نیز هموارتر خواهد کرد. در آینده‌ای نه‌چندان دور، دستگاه‌های مختلف این قابلیت را خواهند داشت تا با ادغام سیگنال‌های متعدد، از جنگل‌های بارانی گرفته تا درازگودال ماریانا، مسافران را در یافتن مسیر درست یاری کنند. در آن روی سکه نیز، فناوری ممکن است شکست بخورد و در نهایت وقتی بر روی یک نقشه دیجیتال روی تلفن‌همراه خود زوم می‌کنید، هیچ جزییاتی نیابید و بازهم به سراغ نقشه‌های کاغذی بروید! ذکر همین نکته کافی است که موسسه نشنال جئوگرافیک در سال ۲۰۲۱ بیش از تمام سال‌های قبل نقشه و اطلس کاغذی فروخت. حال باید منتظر ماند و دید که پیشرفت فناوری‌های نوین مسیریابی در آینده، سفر را چگونه متحول خواهد کرد؟ آخرین مطالب گردشگری و مهمان‌نوازی را از «قطب‌نما» دنبال کنید.