رسانه قطبنما: متاورس در گردشگری به موضوعی جذاب در صنعت سفر تبدیل شده و تحول بزرگی در تجربه مهمان نوازی و سفر گردشگران به وجود آورده است.
چطور می‌توان درک بهتری از متاورس در گردشگری داشت؟ تصور کنید همانطور که در خانه نشسته‌اید، از آبشار نیاگارا دیدن کنید یا موزه لوور را ببینید، در خیابان‌های شهرهای تاریخی که کیلومترها با شما فاصله دارند قدم بزنید، یا حتی قبل از سفر به مقصدی جدید سوار هواپیمای مجازی بوئینگ شوید و امکانات کابین هواپیما را از نزدیک بررسی کنید. امکان همه این‌ها را تکنولوژی متاورس در گردشگری برای شما فراهم می‌کند.
متاورس در گردشگری به فعالان این صنعت اجازه می‌دهد تا با برگزاری تور‌های مجازی سه‌بعدی از فضای هتل‌ها، جاذبه‌ها و مقاصد و ایجاد یک فضای واقعی در دنیای مجازی، مهمانان خود را به جهانی موازی ببرند.
بسیاری از کارشناسان معتقدند که متاورس در گردشگری می‌تواند نحوه انتخاب مقصد، محل اقامت و جاذبه‌ها از سوی مسافران و به‌طور کلی دنیای سفرها را تغییر دهد. اما متاورس در گردشگری چگونه می‌تواند دنیای سفرهای سنتی را دگرگون کند؟ مزایا و چالش‌های ورود به دنیای متاورس در گردشگری چیست؟
آنچه در این مقاله می‌خوانید:
متاورس یعنی چه؟
متاورس از دو واژه «Meta» به‌معنای فراتر و «Universe» به‌معنای جهان تشکیل شده و تاریخچه آن به رمان علمی تخیلی «Snow Crash» یا «سقوط برفی» نوشته «نیل استفنسون» در سال ۱۹۹۲ برمی‌گردد.
در کتاب استفنسون، متاورس یک دنیای دیجیتالی فراگیر و موازی با دنیای واقعی است که به‌عنوان تکامل نهایی اینترنت شناخته می‌شود.
تعریف علمی متاورس هم از توصیف‌ها و توضیحات استفنسون دور نیست. متاورس یک شبکه انبوه مقیاس‌پذیر از جهان‌های مجازی و سه‌بعدی در زمان واقعی است که اتفاقات درون آن بر دنیای واقعی ما هم تاثیر می‌گذارد. این شبکه مجموعه‌ای از دنیا‌های مجازی مانند واقعیت افزوده، واقعیت مجازی، آواتارهای هولوگرافیک سه‌بعدی، ویدئو و سایر ابزارهای ارتباطی را در خود جای داده است.
البته که مفاهیم متاورس در حال حاضر در جهان بازی‌های آنلاین مانند Fortnite ،Minecraft و Roblox وجود دارد، اما باز هم بسیاری از شرکت‌های بزرگ رویای گسترش آن را در سر می‌پرورانند؛ به‌طوری که مارک زاکربرگ، مدیرعامل فیسبوک، متاورس را یکی از هیجان‌انگیزترین پروژه‌های زندگی خود نامیده و نام این شرکت را به «متا» (Meta) تغییر داده است.
او معتقد است متاورس (Metaverse) روزی جایگزین اینترنت جهانی خواهد شد و تغییر نام این شرکت نشان‌دهنده دورخیز آن برای تبدیل‌شدن به یکی از بازو‌های اصلی فناوری متاورس و ادغام جهان‌های دیجیتالی در این فضای یکپارچه است.
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های متاورس در گردشگری و دیگر حوزه‌ها که آن را از سایر واقعیت‌های مجازی جدا می‌کند، احساس حضور واقعی و امکان تعامل واقعی افراد با یکدیگر است. در این دنیای مجازی تعداد نامحدودی از افراد می‌توانند به‌طور همزمان در یک مکان حضور پیدا کنند و مانند زندگی روزمره خود به خرید و فروش لوازم مورد نیاز، بازی، خرید زمین، ساخت‌وساز و شرکت در رویدادها و ملاقات‌های مجازی بپردازند و در کسری از ثانیه، از مکانی به مکان دیگر سفر کنند.
عینک‌های واقعیت مجازی و ست‌های «VR» اساسی‌ترین ابزارها برای ورود به دنیای متاورس است که جایگزین گوشی، لپ‌تاپ و سایر ابزارهای دیجیتالی در دنیای متاورس شده و امکان زندگی و سفر و تعامل با افراد را فراهم می‌کند.
نقش متاورس در گردشگری
اگرچه واقعیت افزوده و واقعیت مجازی سال‌هاست که در دنیای دیجیتال و گردشگری وجود دارند، اما متاورس در گردشگری می‌تواند این تجربیات را به سطح جدیدتر و پیشرفته‌تری برساند. متاورس در گردشگری با ارائه خدمات جدیدی مانند «Try before Buy» یعنی «امتحان کردن قبل از خریدن»، تاثیر زیادی بر نحوه انتخاب مسافران و تجربیات آن‌ها دارد.
برخی از منتقدان و فعالان گردشگری نسبت به این تغییر بدبین هستند و معتقدند دنیای مجازی هرگز نمی‌تواند جایگزین تجربه‌های واقعی سفر شود. از طرف دیگر، بسیاری از مردم هم فواید متاورس در گردشگری را تنها امکان سفر مجازی به مقاصد مختلف می‌دانند و از وابستگی بیش‌ازحد انسان‌ها به دنیای مجازی ابزار ناراحتی می‌کنند.
اما در واقع، هدف از استفاده از متاورس در گردشگری چیزی دیگری است.
کارشناسان صنعت گردشگری معتقدند متاورس یک ابزار مکمل برای فعالان صنعت گردشگری است و قرار نیست جایگزین تجربه‌های واقعی سفر شود. برای مثال هتل‌های زنجیره‌ای، برندهای مسافرتی، آژانس های مسافرتی و سایر مشاغل گردشگری می‌توانند از تکنولوژی متاورس برای نمایش مجازی محصولات و خدمات خود استفاده کنند. مسافران هم می‌توانند بدون خرج اضافی، از خانه خود به شهرهای مختلف سفر کنند و هتل‌ها و جاذبه‌ها را به کمک تصاویر سه‌بعدی واقعی و صداها مقایسه کنند.
متاورس و گردشگری مجازی
نقش متاورس در گردشگری به همین‌جا ختم نمی‌‌شود. در این تکنولوژی فاصله و دوری افراد از هم معنایی ندارد و همین ویژگی باعث توسعه «گردشگری مجازی» (Virtual Tourism) در جهان شده است. گردشگری مجازی به افراد در نقاط مختلف جهان اجازه می‌دهد تا به‌طور مجازی با آواتارهای شخصی به یک شهر سفر کنند و فراتر از تماس‌های تصویری یا صوتی با هم ارتباط برقرار کنند.
مزیت متاورس در گردشگری
به‌کارگیری تکنولوژی متاورس در گردشگری مزایای بسیاری برای فعالان این صنعت و گردشگران دارد که به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
۱. انتخاب راحت‌تر مقصد و رزرو سفر
متاورس مانند یک ویترین مغازه برای دیدن مقاصد گردشگری، پرواز، محل اقامت و حتی جاذبه‌ها است و به مسافران اجازه می‌دهد پیش از خرید سفر، آن را در دنیای مجازی تجربه کنند. این تکنولوژی به شما اجازه می‌دهد همانطور که در اتاق نشیمن هستند، در هر شهری که می‌خواهید پرسه بزنید، هتل‌ها و جاذبه‌های احتمالی مقاصد را به‌صورت سه‌بعدی ببینید و با هم مقایسه کنید.
با متاورس در گردشگری می‌توانید در حین رزرو یک هتل، تمام اتاق‌های آن را ببینید یا حتی ملحفه‌های آن را از قبل امتحان کنید!
۲. پرداخت آسان
پرداخت‌های بدون‌تماس یکی از روند‌هایی است که در دوران اوج همه‌گیری کرونا به کمک مسافران و فعالان صنعت آمد. متاورس در گردشگری نیز با امکان پرداخت بدون‌تماس به کمک رمز ارز‌هایی مانند بیت‌کوین یا توکن‌های غیر‌قابل معاوضه (NFT) به مسافران و گردشگران اجازه می‌دهد بدون نیاز به تبدیل ارز به‌راحتی خدمات مورد‌نیاز خود را خریداری کنند.
مسافران از طریق متاورس می‌توانند هنگام پرداخت، سوال‌های خود را بپرسند، خدمات مورد نظر خود را با یکدیگر ترکیب کنند، پرداخت‌های خود را به روشی آسان‌تر انجام دهند و حتی درباره قیمت محصولات با ارائه‌دهندگان مذاکره کنند.
۳. برقراری ارتباط نزدیک میان افراد
متاورس در گردشگری راهی برای برقراری ارتباط میان افرادی است که از یکدیگر دورند. در حال حاضر، گردشگران علاقه زیادی به تماس‌های تصویری و برقراری ارتباط چهره‌به‌چهره دارند؛ اگر متاورس بتواند این ارتباط‌ها را عمیق‌تر و گسترده‌تر کند، به موفقیت بزرگی دست خواهد یافت. به‌عنوان مثال، با فناوری هولوگرام، می‌توانید در حالی که به یک سفر تفریحی در وین رفته‌اید، ناهار خود را با دوستان خود در آمستردام صرف کنید.
۴. بهبود تجربه سفرهای کاری
به نظر می‌رسد یکی از مهم‌ترین کاربردهای متاورس در گردشگری، به سفرهای کاری مربوط می‌شود. متاورس پتانسیل بالایی در سفرهای کاری یا هر نوع سفر طولانی‌مدت و طاقت‌فرسای دیگر دارد. به‌عنوان مثال، دنیای دیجیتالی سه‌بعدی می‌تواند کمک بسیاری به شرکت در جلسات و بازدید مسافران کاری کند. در واقع، متاورس یکی از بهترین ابزارها برای صرفه‌جویی در زمان، انرژی و هزینه افراد پر مشغله است. البته مسافران کاری نه فقط برای جلسات، بلکه برای انجام فعالیت‌های دیگر در سفرهای خود، مانند تهیه غذا یا دریافت راهنمایی از دیگران نیز از این تکنولوژی بهره می‌گیرند.
۵. برگزاری مجازی رویدادها
متاورس یک تکنولوژی کاربردی برای صنعت رویدادها است. با شیوع ویروس کرونا، به‌طور چشم‌گیری شاهد افزایش رویدادهای مجازی یا رویدادهای ترکیبی مجازی و حضوری بودیم. فضای مجازی این امکان را برای شرکت‌کنندگان فراهم می‌کند که از هر جایی در رویدادهای مورد نظر خود شرکت کنند. بنابراین، متاورس می‌تواند دقیقا همان چیزی باشد که برنامه‌ریزان رویدادها و گردشگری رویداد به‌دنبال آن هستند.
کارکرد متاورس در گردشگری
متاورس در گردشگری یکی از روند‌های جدیدی است که پتانسیل بالایی در بازاریابی و ارائه تجربیات جدید دارد. اگر به‌دنبال استراتژی‌های جدیدی در بازاریابی گردشگری و بازاریابی دیجیتال هستید، متاورس دنیای جدیدی را به روی شما باز می‌کند. در اینجا بعضی از کارکردهای متاورس در گردشگری آینده را مرور می‌کنیم:
امتحان کن، بعد بخر
بسیاری از مسافران دوست دارند قبل از سفر به یک مقصد یا رزرو اتاق‌های هتل، آن را به‌طور واقعی ببینید. بازآفرینی واضح یک محیط واقعی و امکان «تجربه کردن قبل از خرید» (Try before Buy) یکی از مهم‌ترین پتانسیل‌های متاورس است که به شرکت‌های گردشگری اجازه می‌دهد تا اعتماد مشتریان خود را جذب کنند.
تفریحات لذت‌بخش‌تر
علاوه بر این، متاورس کمک می‌کند تا تفریحات بسیار لذت‌بخش‌تر و متناسب با اطلاعات به‌روز به مسافران ارائه شود. به کمک متاورس مسافران به دنیای مجازی و تعاملی منتقل و با احساسات واقعی خود روبه‌رو می‌شوند.
جذب سرمایه‌گذاران رمز‌ارز
استفاده از متاورس در گردشگری به فعالان این صنعت کمک می‌کند تا سرمایه‌گذاران رمز ارزها را به خود جذب کنند. برندهای گردشگری لوکس با استفاده از فناوری بلاک چین می‌توانند تراکنش‌های رمزنگاری را تسهیل کنند، برنامه‌های وفاداری قوی‌تری را توسعه دهند و دارایی‌های فیزیکی را در قالب NFT عرضه کنند.
جذب نسل z
بازاریابی از طریق متاورس در گردشگری باب میل همه مسافران نیست و انتظار می‌رود مسافران نسل «Z» (متولدین دهه ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۰)، مشتریان اصلی این نوع بازاریابی در گردشگری هستند.
دسترسی به بازارهای اینترنتی جهانی
متاورس در گردشگری به شرکت‌ها کمک می‌کند تا بازارهای اینترنتی خود را ایجاد کنند یا به بازارهای اینترنتی گسترده‌تری وارد شوند. بازارهای اینترنتی شخصی به فعالان این صنعت کمک خواهد کرد تا خدمات B2B و B2C خود را به مشتریان بالقوه ارائه دهند و با ورود در بازارهای گسترده‌تر، خرید و فروش محصولات یا خدمات خود را توسعه دهند.
چالش‌های ورود به دنیای متاورس در گردشگری
طبق پیش‌بینی‌های کارشناسان بازاریابی، NFT ها و متاورس به روند‌های اصلی در صنایع مختلف از جمله گردشگری تبدیل خواهند شد و مصرف‌کنندگان نسل «Z» (متولدین اواخر دهه ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۰) و نسل «آلفا» (متولدین سال ۲۰۱۰ به بعد) از مشتریان بالقوه فناوری‌های دیجیتالی جدید خواهند بود؛ اما آیا شرکت‌های مسافرتی، آژانس‌ها و هتلداری‌ها آماده این تغییر و جهش بزرگ هستند؟
اگر بخواهیم واقع‌بینانه نگاه کنیم، متاورس هنوز مفهومی جدید و پر‌چالشی برای فعالان صنعت گردشگری به شمار می‌آید و ورود به این دنیای ناشناخته نیازمند زیرساخت‌ها و آمادگی‌های لازم است.
برای ورود به متاورس باید قبل از هرچیز از خود بپرسید که انتقال املاک و تجربیات شرکت به فضای متاورس تا چه حد برای شما و مشتریانتان مفید خواهد بود؟ با کارمندان و مشتریان خود مشورت کنید و از آن‌ها بپرسید که چگونه، کجا و چه زمانی می‌خواهند با یکدیگر تعامل و ارتباط داشته باشند؟
پس از بررسی ظرفیت‌های شرکت و نوع علاقه و نیاز‌های مشتریان می‌توانید برای ورود به دنیای متاورس سرمایه‌گذاری کنید. ۴ مورد از مهم‌ترین چالش‌ها برای ورود به متاورس برای فعالان صنعت گردشگری عبارتند از:
عدم دسترسی
مثل بسیاری از تکنولوژی‌های جدید، امکان دسترسی به امکانات متاورس در گردشگری برای همه شرکت‌ها وجود ندارد و هزینه زیادی برای آن‌ها خواهند داشت. شرکت‌های کوچک اغلب با کمبود بودجه مواجه‌اند و برای پیشرفت در این حوزه، از کسب‌وکار‌های بزرگ‌تر عقب می‌مانند. بنابراین، یکی از چالش‌های مهم فعالان گردشگری میزان دسترسی آن‌ها به این فناوری جدید است.
عدم یکپارچگی
در حال حاضر در دنیای متاورس، سیستم یکپارچه‌ای وجود ندارد که کار، بازی و... را با یکدیگر ادغام کند؛ بنابراین شرکت‌ها، یا باید پلتفرم‌های خود را ایجاد کنند و یا در انتظار یک سیستم متاورس یکپارچه جهانی بمانند. علاوه بر آن، انطباق محتوا و نرم‌افزارها با فرمت برنامه‌های واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR) و ترکیب چندین برنامه نیز بسیار دشوار است.
مشکلات سخت‌افزاری واقعیت مجازی و افزوده
در حال حاضر اکثر هدست‌های واقعیت مجازی بسیار گران هستند و به‌سختی می‌توان از آن‌ها بیش از چند ساعت استفاده کرد. با این‌همه، از آنجا که فناوری واقعیت افزوده (AR) در بیشتر تلفن‌های هوشمند قابل‌دسترس است، اخیرا بسیاری از عینک‌های هوشمند این فناوری به‌طور چشم‌گیری توسعه یافته‌اند و یقینا در آینده نیز پیشرفت‌های بسیاری خواهند کرد.
عدم محدودیت
اگرچه عدم محدودیت در متاورس، یکی از مزیت‌های اصلی این فناوری به شمار می‌آید؛ اما نبود هیچ‌گونه حد و مرز انتظارات و توقعات مصرف‌کنندگان برای کسب تجربه‌های جدید را افزایش داده و از طرف دیگر توسعه‌دهندگان نیز باید محصولات و تجربیات جدید‌تری را متناسب با نیاز مشتریان طراحی کنند.
برندهای گردشگری فعال در متاورس
هواپیمایی امارات
هواپیمایی امارات، اخیراً اعلام کرده است که قصد دارد در سال ۲۰۲۲ NFT کلکسیونی و کاربردی و تجربیات منحصربهفرد در فضای متاورس به مشتریان و کارکنان ارائه کند.
این هواپیمایی حدود ۵ سال پیش با ارائه فناوری واقعیت مجازی (VR) در وب‌سایت و برنامه خود به مسافران اجازه داد تا یک نمای سه‌بعدی و همه‌جانبه از فضای داخل کابین و تجربیات آن را تجربه کنند. ورود به دنیای متاورس، گام بعدی این شرکت برای ارائه تجربه با تکنولوژی بالا (High-tech) است.
ماریوت
شرکت هتلداری ماریوت، یکی از اولین برندهای مهمان نوازی است که NFT های خود ایجاد می‌کند. این کمپین تحت عنوان «Power of Travel» و با همکاری هنرمندان دیجیتالی ایجاد شده است.
این آثار هنری دیجیتالی توکن سازی شده در بستر بلاک‌چین، یکی از کلیدی‌ترین زیرساخت‌های متاورس، معامله می‌شود و نشان‌دهنده تجربیات منحصربهفرد این هنرمندان از سفر و تاثیری است که سفر بر روح انسان می‌گذارد.
هواپیمایی بوئینگ
هواپیمایی بوئینگ با طراحی هواپیما، به دنیای متاورس قدم گذاشته است. هدف این شرکت استفاده از ویژگی‌های متاورس برای ایجاد تحول در فرآیند‌های طراحی و تولید است. بوئینگ در برنامه‌های آینده خود قصد دارد تجهیزات جدیدی مانند هدست‌های ۳ هزار و ۵۰۰ دلاری مایکروسافت، روبات‌ها و اکوسیستم دیجیتالی یکپارچه اطلاعاتی ایجاد کند.
MYtaverse
«MYtaverse» یک پلتفرم مبتنی بر فضای ابری است که در زمینه ارائه فضاهای کاری چند‌نفره سه‌بعدی و واقعی فعالیت می‌کند. این شرکت با معرفی یک پلتفرم سه‌بعدی، به افراد تجاری اجازه می‌دهد با ایجاد آواتارهای شخصی دیجیتال در جلسات، رویدادها، نمایشگاه‌ها و جلسات آموزشی حضور داشته باشند.
این شرکت قصد دارد با کمک فناوری متاورس، سفرهای کاری خاصی برای افرادی که دائماً در سفر هستند، ایجاد کند. هدف این پلتفرم، کاهش استرس سفرهای هوایی و غربالگری امنیتی فرودگاه و سایر مشکلات سفر است.
آیا مردم از متاورس استقبال خواهند کرد؟
با اینکه متاورس در گردشگری یک تجربه فراگیر و دنیایی کاملا متفاوتی به انسان‌ها ارائه می‌کند، اما باز هم میزان استقبال انسان‌ها از آن قابل پیش‌بینی نیست. شاید هیچ‌چیز نتواند جای لمس یک برگ از درخت، بوی خاک باران‌خورده و سایر تجربه‌های فیزیکی را بگیرد. آیا انسان‌هایی که به‌دنبال لمس بسیاری از تجربه‌ها هستند، می‌توانند با این دنیای جدید خو بگیرند؟ یا شاید بتوان این سوال را طور دیگری مطرح کرد؛ آیا متاورس می‌تواند در آینده تمام تجربه‌ها را از جمله لمس‌کردن، بوییدن و... را به کاربران ارائه دهد؟
اینکه متاورس پدیده جدیدی در سفرهای کاری و صنعت رویدادها خواهد شد، امری انکارناپذیر است، اما درباره سفرهای تفریحی هنوز هم ابهاماتی وجود دارد. بدون شک، میزان استقبال کاربران از متاورس در گردشگری، بسته به موفقیت این پدیده در پاسخگویی به نیاز افراد، متفاوت خواهد بود. شاید در آینده، متاورس تا آنجایی پیشرفت کند که بتواند جایگزین انواع سفرها، از سفرهای تفریحی گرفته تا کاری شود.
