رسانه قطبنما: با «عرضه اولیه سهام» (IPO) شرکت «ایربیانبی» (Airbnb) در اواخر سال ۲۰۲۰، چندین استارتاپ گردشگری در سراسر جهان به فکر عرضه اولیه سهام خود افتاده و قصد دارند در سال ۲۰۲۱ یا ۲۰۲۲ به این هدف دست یابند.
استارتاپ گردشگری «ایربیانبی» (Airbnb) با «عرضه اولیه سهام» (IPO) خود در دسامبر سال ۲۰۲۰ (آذر ۱۳۹۹)، سایر استارتاپ های گردشگری و سفر را از جمله «تورو» (Turo)، «یانولجا» (Yanolja)، «تراولوکا» (Traveloka)، «وکاسا» (Vacasa)، «تریپ اکشن» (TripActions)، «ساندر» (Sonder)، «توجیا» (Tujia)، «سایت مایندر» (SiteMinder) و «فلیکس موبیلیتی» (FlixMobility) را برای عرضه اولیه سهام خود، سر ذوق آورده است. حال تجربه موفق ایر بی ان بی در عرضه اولیه سهام خود، سبب شده این شرکتها نیز به تکاپو افتاده تا در سال ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ به یک شرکت سهامی عام تبدیل شوند. کارشناسان دانشگاه «فلوریدا» در تحلیل موج علاقهمندی این شرکتها برای عرضه اولیه سهام خود، معتقدند که در بخش سفر و گردشگری، سرمایهگذاران علاوه بر آنکه به زیانهای کوتاهمدت ناشی از کاهش سفرها در بحران «کرونا» توجه میکنند، پتانسیل سودآوری آینده این شرکتها را نیز موردتوجه قرار میدهند.
همین امر هم سبب استقبال بینظیر سرمایهگذاران از استارتاپهای گردشگری همچون ایر بی ان بی شده و راه را برای سایر استارتاپ های گردشگری هموار میکند. نکته اصلی اینجا است که علاقهمندی برای سرمایهگذاری در استارتاپ های گردشگری شامل تمامی استارتاپ ها نمیشود. در طول همهگیری ویروس کرونا، اکثر شرکتهای مسافرتی با کاهش میزان سودآوری روبهرو شدند. این بدان معنا است که آنها نمیتوانند مانند «ایربیانبی»، رشد اقتصادی چشمگیری را دستمایه جلبتوجه سرمایهگذاران قرار دهند. «آدام وتسی» (Adam Vettese)، تحلیلگر پلتفرم سرمایهگذاری «ای تورو» (eToro)، در این خصوص میگوید: «با توجه به آسیبهای ناشی از ویروس کرونا در بخش سفر و گردشگری، بعید به نظر میرسد که بتوانیم در سال جاری شاهد عرضه اولیه تعداد زیادی از شرکتهای مسافرتی باشیم و باید بگویم که شرکت «ایربیانبی» یک استثنا بود.» وتسی اینگونه ادامه میدهد: «از آنجایی که در حال حاضر تعداد مسافران بسیار کم بوده و احتمال بازگشت سریع سفرها به ظرفیت اولیه بسیار ناچیز است، ما نمیتوانیم شاهد تعداد زیادی استارتاپ گردشگری باشیم که در این شرایط ریسک کرده و خود را به خطر میاندازند. در حال حاضر، معاملات سرمایهگذاران در بخش سفر، با کاهش قیمت بسیار سنگینی روبهرو است اما بدون شک پس از واکسیناسیون بسیاری از مردم جهان، این بخش دوباره سرپا خواهد شد.»
اما درمیان این شرکتهای مسافرتی، استارتاپهای گردشگری که در زمینه فناوری فعالیت میکنند، ممکن است یک استثنا باشند؛ بهعنوان مثال شرکت «توجیا» که بهعنوان نسخه ارزانتر «ایربیانبی» در «چین» شناخته میشود، ممکن است امسال مانند «ایر بی ان بی»، به یک شرکت سهامی عام تبدیل شود. توجیا که با نام "Aibiying" در چین شناخته میشود، بهتازگی اعلام کرده است که بیش از ۷۵۵ میلیون دلار سرمایه ریسکپذیر دارد و ممکن است در اواخر سال جاری بهدنبال یک پیشنهاد اولیه برای رقابت با «ایربیانبی» باشد. از دیگر استثنائات احتمالی میتوان به شرکتهایی اشاره کرد که یک میانبر برای ورود به بازار پیدا میکنند. این روزها بازار «عرضه اولیه سهام» در ایالات متحده در حال افزایش موجی از شرکتهای «تملک خاص» (SPAC) یا شرکتهای «چک سفید» است. اینگونه شرکتها هیچگونه فعالیت تجاری ندارند و تنها برای تصاحب یا ادغام با شرکت دیگری ایجاد شدهاند. در واقع شرکتهای "SPAC" به مسیر «عرضه اولیه سهام» شرکتهای دیگر، سرعت میبخشند. در سال ۲۰۲۰، چندین شرکت از این شرکتهای "SPAC"، با توجه به علاقهای که به بخش سفر و حملونقل دارند، در این بخش شروع به کار کردهاند. بررسیها نشان میدهد برخی از استارتاپ های گردشگری برای عرضه عمومی سهام خود در آیندها نهچندان دور در حال برنامهریزیاند. در ادامه این مطلب ضمن معرفی این استارتاپها، برنامههای آنها برای رسیدن به این هدف را مورد بررسی قرار میدهیم.
۱-استارتاپ گردشگری «تورو» (Turo)
معرفی استارتاپ: استارتاپ گردشگری «تورو»، یک بازار آنلاین اجاره اتومبیل مستقر در «سانفرانسیسکو» است که به افرادی که در ساعاتی از روز به اتومبیل خود احتیاج ندارند، کمک میکند تا اتومبیل خود را به مسافران یا افراد غریبه اجاره دهند. بسیاری از رزروهای این شرکت توسط افرادی صورت میگیرد که برای گشتوگذار محلی یا دورکاری به ماشین احتیاج دارند. هدف: شرکت تورو در سال ۲۰۲۱، قصد دارد به یک شرکت سهامی عام تبدیل شود و تاکنون توانسته است ۲۸۰ میلیون دلار سرمایه جمعآوری کند. این استارتاپ ده ساله اولین سهماهه سودآور خود را در سهماهه سوم سال ۲۰۲۰ تجربه کرده است. این شرکت قبل از بررسیهای نهایی تخمین زده بود که در سال گذشته ۱۵۳ میلیون دلار درآمد کسب داشته باشد. طبق گزارش شرکت تجزیهوتحلیل دادهها، «سکند میژر» (Second Measure)، در حال حاضر تورو تقریباً ۹۰درصد سهم بازار را در دست دارد.
۲-استارتاپ گردشگری «یانولجا» (Yanolja)
معرفی استارتاپ: استارتاپ «یانولجا» یک آژانس مسافرتی آنلاین در «کره جنوبی» است که در زمینه فناوری هتلها فعالیت میکند. هدف: استارتاپ یانولجا در حال تلاش برای سرعت بخشیدن به عرضه عمومی سهام خود است. این شرکت اواخر سال گذشته میلادی، با دو شرکت "Mirae Asset Daewoo" و "Samsung Securities" برای پذیرهنویسی سهام همکاری کرده است. گفته میشود که یانولجا بهدنبال یک ارزشیابی سهام ۴ میلیارد دلاری است. در سال گذشته، گروه یانولجا توانسته است از معاملات «تجارت به تجارت» (B2B) که شامل معاملات داخلی و بینالمللی میشوند، ۱۱/۶ میلیارد دلار (۱۱ تریلیون وون کره) به دست آورد. برخی از کارشناسان پیشبینی میکنند که این شرکت که «بوکینگ هلدینگ» (Booking Holdings) را بهعنوان یکی از حامیان مالی خود در اختیار دارد، برای بقا در بازار داخلی تلاش خواهد کرد تا بتواند به پیشرف قابلتوجهی در سطح جهانی دست یابد. بدون شک عرضه سهام اولیه میتواند به یانولجا در رسیدن به این هدف کمک کند.
۳-استارتاپ گردشگری «تراولوکا» (Traveloka)
معرفی استارتاپ: تراولوکا بزرگترین شرکت مسافرتی آنلاین در «جنوب شرقی آسیا»، شهر «جاکارتا»، است. هدف: تراولوکا در ماه دسامبر ۲۰۲۰ (آذر ۱۳۹۹) اعلام کرده است که بهدنبال عرضه عمومی سهام خود در آینده نزدیک است و برای رسیدن به این هدف با یک شرکت "SPAC" ادغام خواهد شد. گزارشات نشان میدهد که این شرکت در بازار خصوصی ۲/۷۵ میلیارد دلار ارزش دارد. این شرکت از زمان تاسیس خود در سال ۲۰۱۲، توانسته است از سرمایهگذاری شرکتهایی مانند «اکسپدیا» (Expedia) و سایر سایر سرمایهگذاران بیش از ۷۵۰ میلیون دلار سرمایه جذب کند. این شرکت اخیراً اعلام کرده است كه معاملاتش در دو بازار اصلی خود یعنی «تایلند» و «ویتنام»، به سطح قبل از بحران کرونا برگشته است. برخی از صندوقهای سرمایه گذاری خطرپذیر که از حامیان اولیه تراولوکا بودند، اکنون تمایل به عرضه اولیه تراولوکا دارند تا بتوانند بازده سود سهام نقدی خود را دریافت کنند. بهعنوان مثال شرکت «اِست ونچرز» (East Ventures)، از صندوقی که در سال ۲۰۱۰ ایجاد کرده بود در تراولوکا سرمایهگذاری کرده و اکنون به دریافت بازده سود سهام خود امیدوار است.
-
پیشنهاد رسانه قطبنما: بررسی پنج استارتاپ گردشگری جذاب از پنج نقطه مختلف دنیا
۴-استارتاپ گردشگری «وکاسا» (Vacasa)
معرفی استارتاپ: استارتاپ وکاسا بزرگترین شرکت مدیریت خدمات اقامتگاههای اجارهای در «ایالات متحده» است. هدف: وکاسا پیش از بحران کرونا اعلام کرده بود که قصد دارد به یک شرکت سهامی عام تبدیل شود. این شرکت در سال ۲۰۱۹ توانست ۱۰۸ میلیون دلار سرمایه جذب کند. این شرکت تمرکز اصلی خود را روی رشد کسبوکار و قرارگرفتن در موقعیتی که بتواند یک شرکت عمومی مستقل باشد، قرار داده است. وکاسا زمان دقیقی برای رسیدن به این اهداف پیشبین نکرده است اما عرضه سهام اولیه قطعا بخشی از استراتژی آینده این شرکت خواهد بود.
۵-استارتاپ گردشگری «سایت مایندر» (SiteMinder)
معرفی استارتاپ: استارتاپ سایت مایندر از طریق کانالهای آنلاین، به هتلها در پیداکردن مهمان کمک میکند. هدف: سایت مایندر نیز اعلام کرده است که بهزودی قصد عرضه عمومی سهام خود را دارد. مدیرعامل این شرکت میگوید: «رقیبهای زیادی برای عرضه اولیه سهام وجود دارد اما سال ۲۰۲۱ و یا ۲۰۲۲، تاریخهای احتمالی ما برای رسیدن به این هدف است.» با آغاز همه گیری ویروس کرونا، سایت مایندر از طریق سرمایهگذاری «بلک راک» (BlackRock) سرمایهای به دست آورد که مبلغ آن را اعلام نکرده است. اما گزارش شده است که این معامله ارزشی بیش از ۷۵۰ میلیون دلار (۱/۱ میلیارد دلار استرالیا) داشته است. در دوران همهگیری، این شرکت با شرایط نامناسبی روبهرو شد بهطوری که هیچگونه روند رشدی را مشاهده نکرد، اما با این وجود در ۳۰ ژوئن سال ۲۰۲۰ (۱۰ تیر ۱۳۹۹) این شرکت توانست ۸۶ میلیون دلار (۱۱۲ میلیون دلار استرالیا) درآمد کسب کند. البته در نهایت سایت مایندر بهدلیل همهگیری ویروس کرونا، ۱۷ میلیون دلار (۲۲ میلیون دلار استرالیا) در سال مالی خود ضرر کرد.
۶-استارتاپ گردشگری «ساندر» (Sonder)
معرفی استارتاپ: ساندر یک استارتاپ گردشگری مستقر در «سانفرانسیسکو» است که در حوزه صنعت مهمان یاری فعالیت میکند. این شرکت تقریبا نوظهور در سال ۲۰۱۲ تاسیس شده است و به مشتریان اقامتگاه یا هتل-آپارتمان اجاره میدهد. هدف: به نظر نمیرسد که استارتاپ ساندر امسال به یک شرکت سهامی عام تبدیل شود. ساندر میزان کل بودجه خود را اعلام نکرده است اما برخی منابع خبر دادهاند که این شرکت توانسته است یک سرمایه ۲۱۰ میلیون دلاری برای عرضه عمومی سهام خود جمعآوری کند. برآوردها نشان میدهد که تاکنون بودجه این شرکت از ۵۷۰ میلیون دلار فراتر رفته است. از سرمایهگذاران اصلی ساندر، شرکت «وستکپ» (WestCap) است که توسط مدیر ارشد سابق شرکتهای «ایربیانبی» (Airbnb) و «بلک استون» (Blackstone) اداره میشود. جالب است که بدانید، با اینکه مدیران شرکت ساندر چندین بار اظهار کردهاند که فعلا برنامهای برای عرضه عمومی سهام خود ندارند، اما این شرکت اخیرا اعلام کرده است که در طی همهگیری ویروس کرونا، توانسته است ۸۰درصد از اشغال هتلهای خود را حفظ کند که بسیار قابلتوجه است.
۷-استارتاپ گردشگری «تریپ اکشن»
معرفی استارتاپ: تریپ اکشن یک پلتفرم آنلاین رزرو و مدیریت سفرهای کاری است. هدف: تریپ اکشن نیز مانند سایر استارتاپهایی که تا اینجا معرفی کردهایم، برنامه عرضه عمومی سهام خود را در چشمانداز آینده نزدیک خود قرار داده است. این شرکت در ژوئن ۲۰۲۰ (خرداد ۱۳۹۹) توانست ۱۲۵ میلیون دلار سرمایه جذب کند. در بحبوحه بحران کرونا، شرکت تریپ اکشن ادعا کرد که رشد اقتصادی قابلتوجهی را مشاهده کرده است چراکه بسیاری از شرکتها برای کاهش هزینهها و برنامهریزی برای توزیع کوتاهمدت کارها، به مدیریت مدرن سفر و هزینهها روی آوردند و در همین راستا تریپ اکشن را برای مدیریت و برنامهریزی سفرهای کاری خود انتخاب کردند.
۸-استارتاپ گردشگری «فلیکس موبیلیتی»
معرفی استارتاپ: فلیکس موبیلیتی یک استارتاپ گردشگری مستقر در «مونیخ» است که خدمات حملونقل اتوبوسهای بین شهری «فلیکس باس» را در «اروپا» و «ایالات متحده» و همچنین در راهآهن «آلمان» ارائه میدهد. هدف: فلیکس موبیلیتی نیز یکی از استارتاپ های سفر است که رویای عرضه اولیه سهام را در سر دارد. این شرکت از زمان تاسیس خود در سال ۲۰۱۱ تا کنون، بهکمک سرمایهگذاران مختلفی توانسته است بیش از ۵۶۱ میلیون دلار (۵۰۰ میلیون یورو) سرمایه جذب کند. این شرکت اعلام کرده است در حال حاضر هیچ برنامهای برای عرضه عمومی سهام خود ندارد، هرچند سخنگوی این شرکت اظهار داشته است که این بهمعنای منتفیشدن عرضه اولیه سهام فلیکس موبیلیتی نیست، اما این امر زمانی صورت میگیرد که متناسب با منافع شرکت، مشتریان و سهامداران باشد. همهگیری ویروس کرونا باعث شده است که سفر با اتوبوس و قطار بهشدت کاهش یابد. جهش سریع ویروس کرونا ممکن است در نیمه اول امسال ظرفیتهای شرکت را با محدودیت روبهرو کند. بنابراین ممکن است شرکت فلیکس موبیلیتی بخواهد تا زمان عادیشدن شرایط صبر کند؛ سپس میتواند در یک بازه ۱۲ ماهه برای سرمایهگذاران بالقوه، یک سال پردرآمد و پرسود را به ارمغان بیاورد. کلام پایانی برخی تحلیلگران بر این باورند که در بسیاری از کشورها سفر و گردشگری از جمله آخرین بخشهایی است که از این بحران بهبود خواهند یافت.
بهاعتقادِ آنها توزیع گسترده واکسن میان صدها میلیون نفر کار سادهای نبوده و حتی هنوز میزان اثربخشی این واکسنها در مقابل گونههای جدید ویروس هنوز مشخص نیست. به همین دلیل ما نمیتوانیم انتظار بهبود سریع در بخش سفر و گردشگری را داشته باشیم و حتی ممکن است در طی دو یا سه سال آینده، تعداد مسافران به میزان قبل از همهگیری برسد. همچنین تحلیلگران متذکر میشوند که بهدلیل کاهش نرخ بهره، اغلب ارزشیابی سهام شرکتها در بازارهای دولتی و خصوصی زیاد است. این پویایی به این معنی است که سرمایهگذاران نسبت به سرمایهگذاری روی شرکتهای زیانده بیشتر از حد معمول مدارا میکنند. در حال حاضر صنعت گردشگری درگیر بحران و رکود بزرگی است؛ بنابراین ممکن است بسیاری از استارتاپ های گردشگری که رویای عرضه اولیه سهام خود را در سر دارند، قادر نباشند خیلی زود به این هدف دست یابند.
به نظر شما از بین استارتاپ های «تورو»، «یانولجا»، «تراولوکا»، «وکاسا»، «ساندر»، «تریپ اکشن» و «فلیکس موبیلیتی» کدامک سریعتر از سایرین موفق به عرضه سهام خود شده و تجربه موفق ایر بی ان بی را تکرار خواهند کرد؟