رسانه قطبنما: در حالی که به گفته رئیس جامعه هتلداران ایران، ۸۰۰ طرح نیمه تمام گردشگری در کشور وجود دارد، معاون گردشگری کشور از ورود سرمایهگذارانی از کشورهای منطقه به بازار گردشگری ایران خبر میدهد. به گزارش «رسانه قطبنما»، جمشید حمزهزاده، رئیس جامعه هتلداران ایران در نشست خبری این جامعه که عصر سهشنبه ۱۶ اسفند ماه ۱۴۰۱ در محل هتل پارک حیات مشهد برگزار شد، همچنین از ضرر ۲۳ هزار میلیارد تومانی صنعت هتلداری ایران در دوران کرونا خبر داد.
او همچنین با بیان اینکه در حوادث ماههای اخیر ایران، ۸۵ درصد تورها کنسل شدند و به تبع آن، ضررهای مالی جدی نیز متوجه هتلداران شده است، گفت: «با اینهمه، در چند وقت اخیر، سفرهای داخلی دوباره راه افتادهاند و تورهای ورودی نیز کمکم از سر گرفته خواهند شد.» حمزهزاده البته تاکید کرد که این به معنای آن نیست که ضررهای مالی بخش هتلداری به پایان رسیده است؛ چرا که این بخش از هر نوع رویداد سیاسی و اجتماعی اثر میپذیرد و دچار چالش میشود.
۳ مانع تزریق سرمایه خارجی به هتلداری ایران
اما در حالی که تصویر ایران در چند ماه گذشته، بیش از هر زمان دیگری مخدوش شده و بسیاری از کشورها به شهروندان خود توصیه کردهاند که به کشورمان سفر نکنند، رئیس جامعه هتلداران از تمایل برخی هتلهای زنجیرهای خارجی برای سرمایهگذاری در بخش هتلداری ایران خبر میدهد: «از جمله سیاستهای ما این است که بتوانیم از ظرفیت سرمایهگذاری شرکتهای زنجیرهای خارجی استفاده کنیم.» حمزهزاده در پاسخ به ابهام خبرنگاران در این زمینه توضیح داد: «در این خصوص، حتی با شرکت آکور فرانسه نیز گفتگو داشتهایم و چند شرکت زنجیرهای دیگر که در دبی و ترکیه فعالیت دارند نیز علاقهمند به حضور در بازار ایران هستند.» به باور او، بازار ایران، بازاری بکر و با پتانسیل بالا برای سرمایهگذاران دنیا است.
حمزهزاده البته مسیر سرمایهگذاری خارجی در بازار هتلداری ایران را نیز هموار نمیداند و از ۳ عامل به عنوان موانع اصلی بر سر راه سرمایهگذاری خارجی در هتلهای ایران نام میبرد: «همه سرمایهگذاران خارجی که ما در سالهای اخیر با آنها جلسه داشتهایم، بلا استثنا به سه چالش اصلی اشاره کردهاند: اول اینکه آنها میگویند تا زمانی که نرخگذاری دستوری باشد، در بازار ایران حضور جدی نخواهند داشت؛ چراکه آنها معتقدند نظام عرضه و تقاضا باید قیمت را تعیین کند. موضوع دوم، نبود تضمین برای برگشت سرمایه است و چالش بسیار مهم دیگر، بحث تحریمها است.» این فعال هتلداری، معتقد است که وزارت میراث فرهنگی و گردشگری باید شرایط سرمایهگذاری را بهبود بخشد و اگر این موانع برداشته شود، ورود سرمایهگذاران خارجی به حوزه هتلداری ایران دور از ذهن نیست.
در همین حال، معاون گردشگری کشور نیز که در این نشست حضور داشت، از ورود سرمایهگذار قطری به هتلداری بوشهر و سرمایهگذارانی از کشورهای منطقه برای سرمایهگذاری در هتلداری مشهد خبر داد. علی اصغر شالبافیان البته، از ذکر جزئیات این خبر، مانند نحوه سرمایهگذاری و چگونگی پیشرفت پروژهها در این زمینه خودداری کرد.
این اظهارات درحالی مطرح میشود که در بهترین شرایط، در سالهایی که برجام امضا شده و نگاه جهان نسبت به ایران تا حدودی بهبود پیدا کرده بود، شرکتهایی مانند آکور در هتلداری کشور سرمایهگذاری کرده بودند؛ اما این «ماه عسل» چندان به طول نینجامید و در مدت زمان کوتاهی، این شرکت بینالمللی از بازار هتلداری ایران خارج شد.
نبود مشوق کافی برای سرمایهگذاران
اما بحث بر سر چالشهای سرمایهگذاری در هتلداری کشور در نشست جامعه هتلداران به همین جا ختم نشد. معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز در سخنان خود به نبود مشوقهای کافی برای حضور سرمایهگذاران خارجی اذعان کرد: «سرمایهگذار جایی میرود که بیشترین بازده را داشته باشد. اعطای زمین و مشوقهای مرتبط با تراکم را باید در دستور کار قرار دهیم و در عین حال، مشوقهایی که در حوزه شهرداریهاست نیز باید پیگیری شود.» به گفته علی اصغر شالبافیان، در همین راستا و در روزهای اخیر، شورای شهر تهران مصوبهای برای تسهیل ساخت هتل داشته که تخفیف ۶۰ درصدی در پرداخت عوارض ارائه میدهد.
او با یادآوری اینکه قانون حوزه سرمایهگذاری در این زمینه برای ۳۱ سال پیش است و نیازمند بازنگری است، از ارائه طرح «قانون تشویق و حمایت از سرمایهگذاری توسعه گردشگری» به مجلس خبر داد و ابراز امیدواری کرد که بعد از نهایی شدن قانون بودجه، اعلام وصول شود.
اما شواهد نشان میدهد که مشکلات عدیده بخش گردشگری و هتلداری صرفا در حیطه اختیارات و تواناییهای اجرایی و قانونی وزارت میراث فرهنگی و گردشگری نیست؛ از جمله موضوعاتی مانند تحریمها و نظایر آن که ریشه در روابط خارجی ایران دارد. شالبافیان در واکنش به این موضوع و در پاسخ به خبرنگار «قطبنما» پاسخ روشنی نداد و صرفا با آسیبهایی که اشاره کرد که در ماههای اخیر متوجه گردشگری کشور شده است. به گفته او «در حوادث اخیر، دشمن گردشگری را نشانه گرفته بود.»
سرمایهگذاران هتلداری یا عاشقند یا دیوانه!
اما در شرایطی که در چند سال اخیر بازار هتلداری ایران بازاری راکد بوده و بر اساس گزارشهای رسمی هتلداران در بازههای زمانی مختلف، ضریب اشغال هتلها به صورت میانگین چندان رضایتبخش نیست، این سوال پیش میآید که چرا برخی هتلداران همچنان در این زمینه فعالیت میکنند یا حتی مجدد در این حوزه سرمایهگذاری میکنند؟ محمود مادرشاهیان، رئیس جامعه هتلداران خراسان رضوی در پاسخ به این سوال خبرنگار «رسانه قطبنما» گفت: «واقعیت این است که در این حوزه یا باید عاشق باشی یا دیوانه! چرا که در حال حاضر نسبت سود هتلها به درآمد، ۲ درصد است و با این حساب، حضور در این عرصه چندان اقتصادی نیست.»
به گزارش «رسانه قطبنما»، صنعت گردشگری و هتلداری ایران در سالهای اخیر با چالشهای عمدهای مواجه بوده است؛ از سیل نوروز ۱۳۹۸ گرفته، تا حوادث آبان ماه همان سال، بحرانهای سیاسی در دیماه سال ۱۳۹۸ و پس از آن، آغاز دوران تاریک کرونا. اما فجایعی که دامن این حوزه را گرفت به همین جا ختم نشد؛ اعتراضات و تحولات اجتماعی در حالی از شهریور ۱۴۰۱ شروع شد که تازه چند ماهی بود که فعالان گردشگری روز خوش دیده بودند. قطعی اینترنت و فیلترینگ گسترده اما، تیر خلاصی بود بر این پیکر بیجان؛ چنانکه پیش از این، مدیران ۲۰ کسبوکار حوزه سفر در گفتگو با «قطبنما»، روایات تکاندهندهای از این وضعیت داشتند. در چنین شرایطی، فعالان گردشگری و هتلداری همچنان سعی دارند که چراغ این صنعت را روشن نگه دارند؛ کاری که چندان هم ساده نیست و هر روز چالش دیگری را پیش روی آنها میگذارد.
به نظر میرسد تا زمانی که سیاستهای کلان در این زمینه تغییر نکند، مشکلات بخش گردشگری و هتلداری کشور به قوت خود باقی خواهد ماند؛ حالا گاهی کمتر و گاهی شدیدتر.
پیشنهاد «رسانه قطبنما»: