رسانه قطبنما: محققان با کمک هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، در حال رمزگشایی یک طومار پاپیروس ۲۰۰۰ ساله هستند که دوران پس از اسکندر مقدونی را توصیف میکند.
بهگزارش «رسانه قطبنما»، سال ۷۹ پس از میلاد بود که کوه وزوویوس (Vesuvius) در ایتالیا فوران کرد و سبب شد تا این طومار مهم در کنار هزاران قطعه پاپیروس دیگر سوخته و خاکستر شود. این طومار که کتاب گمشده (Lost Book) نام دارد، به روایت دوران فرمانروایانی میپردازد که پس از اسکندر مقدونی به حکومت رسیدند. این طومار پاپیروس که در جریان فوران آتشفشان سوخته بود، در سال ۱۸۰۴ میلادی، به دست ناپلئون بناپارت میرسد و او نیز طومار را به انستیتو فرانسه در پاریس میدهد؛ جایی که تا امروز در آنجا نگهداری شده است.
در سال ۱۹۸۶ میلادی محققان تصمیم به رمزگشایی از این طومار گرفتند اما نهتنها موفق نشدند بلکه آسیب بیشتری به آن وارد شد؛ تا امروز هیچکس نتوانسته متون کتاب گمشده را رمزگشایی کند اما حالا محققان از هوش مصنوعی و یادگیری ماشین برای تشخیص جوهر روی طومار پاپیروس استفاده کردهاند تا این طومار را رمزگشایی کنند و به موفقیتهایی نیز دست یافتهاند.
بهگفته ریچارد یانکو (Richard Janko)، استاد دانشگاه میشیگان، در حال حاضر فقط بخشهای کوچکی از متن طومار که آنهم بهشدت آسیب دیده، قابل خواندن است. این بخشها شامل نام تعدادی از سلسلههای مقدونی و ژنرالهای اسکندر است؛ مثل ژنرالهای سلسله سلوکوس (Seleucus) که بر سرزمینهای زیادی در خاورمیانه حکومت کردند و همچنین سردار کاساندر (Cassander) که پس از مرگ اسکندر بر یونان حکومت کرد. پس از مرگ اسکندر مقدونی در سال ۳۲۳ قبل از میلاد، امپراطوری او از هم پاشید و هر یک از سرداران او به بخشهایی از امپراطوری اسکندر مقدونی حکومت کردند.
برای کشف رازهای پاپیروس، یانکو و تیمش از یادگیری ماشینی، توموگرافی کامپیوتری (CT) و ساخت تصاویر دیجیتال سه بعدی استفاده کردهاند تا جوهر روی پاپیروس را تجزیهوتحلیل کنند؛ با این حال، بسیاری از موارد در طومار همچنان بهصورت یک راز باقیمانده است.
طومار کتاب گمشده تنها یکی از طومارهای یافت شده از کتابخانه باستانی «ویلای پاپیری» (Villa of the Papyri) در شهر باستانی هرکولانیوم (Herculaneum) است. شهر باستانی هرکولانیوم در جریان فوران کوه وزوویوس در کنار شهر باستانی پمپئی (Pompeii) در سال ۷۹ میلادی، زیر دهها متر گلولای و خاکستر آتشفشان مدفون شد.
یکی از بناهای یافتشده از این شهر باستانی، کتابخانه ویلای پاپیری است که بهخاطر طومارهای متعدد پاپیروسی یافتشده در آن به این نام نامگذاری شده است. این طومارها حاوی نوشتههای متعددی از فیلسوف معروف فیلودموس (Philodemus) است که گفته میشود در سال ۳۰ قبل از میلاد از دنیا رفته است. این پاپیروسها هنگام فوران آتشفشان تبدیل به تلی از خاکستر شد.
بهگفته یانکو طومار کتاب گمشده هنوز رازهای زیادی دارد و هیچ اطلاعاتی از نویسنده متن مشخص نیست و همچنین معلوم نیست که چرا این طومار داخل ویلا بوده است؛ چراکه بسیاری از متون داخل ویلا توسط فیلودموس نوشته شدهاند و این طومارها در مورد فلسفه بحث میکنند و نه تاریخ.
اخبار گردشگری را در «رسانه قطبنما» دنبال کنید.