منظور از سفرهای آرام چیست؟

قطب‌نما: برخی از انواع سفرها هستند که هدف آن‌ها رعایت اصول زندگی و به‌کارگیری آن‌ها در سفر است. «سفرهای آگاهانه» (mindful travel)، «گردشگری پایدار» (sustainable tourism)، «سفرهای مسئولانه» (Responsible Travel) و... برخی از این نوع سفرها است. در این مطلب نیز به‌سراغ نوعی از این سفرها با عنوان «سفرهای آرام» (Slow Travel) یا «سفرهای آهسته» خواهیم رفت که در سال‌های اخیر به‌ویژه در دوران همه‌گیری ویروس کرونا، محبوبیت زیادی میان مسافران پیدا کرده است. بسیاری از کشورها و گردشگران، اطلاعات کافی از سفرهای آرام و هدف آن ندارند. این در حالی است که بخش قابل توجهی از صنعت گردشگری سراسر جهان را سفرهای آرام تشکیل می‌دهد. برای آشنایی بیشتر با مفهوم سفر آرام، در ادامه این مطلب همراه رسانه قطب‌نما باشید.

سفر آرام چیست؟

سفر آرام از نظر لغوی به سرعت انجام سفر اشاره دارد؛ به‌عنوان مثال اینکه مسافران تصمیم بگیرند به جای سفرهای هوایی، با قطار به مقصد موردنظر خود سفر کنند و مدت‌زمان بیشتری را در سفر خود طی کنند، به‌نوعی بیانگر سفر آرام است. با این حال، سفر آرام معنای مفهومی‌تر و عمیق‌تری دارد که بر اقامت گردشگران برای مدت طولانی‌تر در مقصد، ارتباط با مردم بومی و آشنایی با فرهنگ، غذا و موسیقی مقاصد تاکید دارد. این بدان معناست که سفر آهسته نیز مانند سفرهای پایدار بر حمایت از جوامع محلی و محیط‌زیست تمرکز کرده است. در میان بسیاری از متخصصان صنعت گردشگری این اتفاق نظر کلی وجود دارد که برخلاف عنوان سفر آرام، این نوع سفر فقط به سرعت انجام سفر اشاره ندارد. بلکه بیشتر بر روی مفهوم سفرهای پایدار متمرکز شده و به‌دنبال ارائه‌ی راه‌حل‌های درست برای فرهنگ مقاصد و محیط‌زیست است. مسافرانی که سفرهای آرام را تجربه می‌کنند به جای دریافت راهنمایی از شخص ثالث یا راهنمایان تور، معمولا با افراد بومی مقاصد در تعاملند و با آن‌ها به‌صورت شخصی ارتباط برقرار می‌کنند. برقراری ارتباط نزدیک با بومیان شاید در نگاه اول ساده به نظر برسد، اما به‌طور دقیق‌تر منجربه افزایش تعهد و احترام به مسافران آن منطقه و ایجاد روابط انسان‌دوستانه میان افراد می‌شود. این دقیقا همانند کار استارتاپ گردشگری "MakeYourTripBetter" است که قصد دارد با برقراری ارتباط میان بومیان و گردشگران، سفرهای آگاهانه و مسئولانه را میان گردشگران ارتقا دهد.

انواع سفر آرام

با تعریفی که از سفر آرام ارائه شد، اکنون این سوال پیش می‌آید که این نوع سفرها در عمل به چه نوع سفرهایی گفته می‌شود؟ در واقع پاسخ مستقیمی برای این سوال وجود ندارد، چراکه گردشگری آرام، در انواع مختلفی از سفرها می‌تواند انجام شود. نمونه‌های ذیل برخی از انواع گردشگری آرام به شمار می‌رود:

• «بک‌ پکینگ» (Backpacking)  یا کوله‌گردی
• سفرهای جاده‌ای
• سفرهای کاری
• «گردشگری داوطلبانه» (Volunteer tourism)
• دیدار دوستان و خانواده
• پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری

ارتباط گردشگری آرام و گردشگری پایدار

میان گردشگری آرام و پایدار یک ارتباط بسیار قوی وجود دارد، چراکه هر دو شاخه، به محیط‌زیست و جوامع محلی اهمیت می‌دهند. سفر آرام اغلب شامل شناخت جوامعی است که گردشگران در آن اقامت دارند. در سفرهای آرام، مسافران به جای آنکه برای دیدن بهترین مکان‌های گردشگری مقاصد عجله داشته باشند، بیشتر زمان خود را به گشت‌‌و‌گذار پرداخته، به کافی‌شاپ‌ها و کتابخانه‌ها می‌روند و معمولا از بسیاری از جاذبه‌های کمتر شناخته‌شده بازدید می‌کنند. این رفتارها به گردشگران اجازه می‌دهد تا از فرهنگ جوامع محلی آگاهی بیشتری داشته و یک تجربه اصیل در سفر خود کسب کنند. این امر همچنین موجب افزایش تأثیرات مثبت گردشگری بر اقتصاد مقاصد می‌شود. در نتیجه، تأثیرات منفی زیست‌محیطی گردشگری، معمولاً از طریق گردشگری آرام کاهش یا به‌طور کامل متوقف می‌شود و این همان هدف اصلی گردشگری پایدار است.

همه‌گیری ویروس کرونا و تاثیر آن در سفرهای آرام

پایگاه اطلاعاتی «گلوبال دیتا» (GlobalData) به‌تازگی به نتایج جالبی در رابطه با سفرهای آرام رسیده است؛ نظرسنجی‌ اخیر این کمپانی بزرگ نشان می‌دهد که سفرهای آرام به یکی از ترندهای اصلی صنعت گردشگری در دوران کرونا تبدیل شده است و این مسئله در دوران پساکرونا نیز ادامه خواهد داشت. بر اساس این نظرسنجی، سفرهای طولانی‌‌تر از ۱۰ شب، نسبت به سفرهای یک روزه یا حداکثر سه روزه، بیشتر موردعلاقه‌ی مصرف‌کنندگان است. یکی ازمهم‌ترین دلایل آن، دردسرها و هزینه‌های اضافی سفرهای دوران کرونا، مانند ارائه تست و دوره‌های احتمالی قرنطینه است که باعث شده است سفرهای کوتاه‌مدت ارزش خود را از دست داده و تمایل مسافران به سفرهای طولانی‌مدت را توجیه کند. البته همه‌گیری ویروس کرونا باعث افزایش نیروی کاری دورکار در سراسر جهان شده است. افزایش دورکاری و انعطلاف‌پذیری ساعات کاری کارمندان سبب شده است که مصرف‌کنندگان به کار در سفر روی بیاورند و بتوانند زمان بیشتری را برای سفرکردن در نظر بگیرند. بنابراین این مسئله دلیل بسیار خوبی برای افزایش تقاضای سفرهای آرام در دوران کرونا است.

آیا سفر آرام باید موردتوجه برندهای گردشگری قرار بگیرد؟

بدون شک توجه به تغییر نیاز مصرف‌کنندگان و همگام‌سازی با اولویت‌های آن‌ها یکی از مهم‌ترین مسائلی است که شرکت‌ها و برندهای گردشگری باید به آن توجه کنند. همان طور که در این مطلب گفته شده است، همه‌گیری ویروس کرونا بنا به دلایل مختلفی باعث رواج سفر آرام شده است. همین امر رقابت میان برندهای گردشگری از جمله «ایربی‌ان‌بی» (Airbnb)، «اکسپدیا» (Expedia) و... را افزایش داده است.

سخن پایانی

این روزها تغییر در نگرش و آگاهی جامعه درباره‌ی مسائل مربوط به پایداری، به رشد سفرهای آرام کمک کرده است. افزایش تقاضای سفرهای آرام نشان‌دهنده‌ی تمایل روزافزون مصرف‌کنندگان به کسب تجربه‌ای متفاوت از سفر کردن است. بسیاری از مصرف‌کنندگان ترجیح می‌دهند به‌جای تفریحات کوتاه در ساحل، دریا و... سفرهایی همه‌جانبه و بدون محدودیت زمانی و اقامت‌های طولانی‌مدت را تجربه کنند. از سویی دیگر افراد دورکار که علاقه زیادی به انجام فعالیت‌های پایدار دارند، به‌سمت سفرهای آرام سوق پیدا کرده‌اند. بنابراین پیش‌بینی می‌شود، در چند سال آینده سفرهای آرام به یک ترند بزرگ در صنعت گردشگری و یک پدیده جهانی تبدیل شود. «قطب‌نما» در تلاش است که هر هفته شاخه‌های مختلف گردشگری، که در سال‌های اخیر بسیار موردتوجه قرار گرفته‌اند، را معرفی کند. اگر به این مباحث علاقه‌مندید، مقاله‌های سفر و گردشگری «قطب‌نما» را در روزهای یکشنبه مطالعه کنید.

جدیدترین مقاله‌ سفر و گردشگری قطب‌نما: چرا برندهای گردشگری به‌سمت گردشگری پایدار گام بر می‌دارند؟