«تاریخ» همواره یکی از اصلی‌ترین محرک‌های گردشگری بوده است. سفر به مقاصد دور و کشف اسرار و شگفتی‌های گذشته، مفهوم جدیدی نیست و از قرن‌های گذشته تا به امروز وجود داشته است. به همین دلیل، تاریخ یکی از محبوب‌ترین دلایل گردشگران برای سفرکردن است. با توجه به اهمیت گردشگری تاریخی در صنعت گردشگری، در این مطلب علاوه بر تعریف گردشگری تاریخی، با بهترین کشورهای جهان برای سفرهای تاریخی آشنا خواهیم شد.
گردشگری تاریخی چیست؟
«گردشگری تاریخی» (Historical Tourism) یا «گردشگری میراث» (Heritage tourism) به‌معنای سفر با هدف کاوش در تاریخ و میراث یک مکان یا مقصد است. این نوع گردشگری ممکن است یک گشت‌و‌گذار ساده در بنای تاریخی مشهور یک شهر باشد یا بازدید از موزه‌های محلی که آثار باستانی، هنری و ادبی را به نمایش می‌گذارند. به‌طور خلاصه، گردشگری تاریخی به‌معنای بازدید از منطقه یا انجام فعالیت‌هایی است که اطلاعات زیادی درباره‌ی گذشته و زمان حال به گردشگران بدهد. در گردشگری تاریخی، گردشگران با افراد، مکان‌ها و داستان‌هایی روبه‌رو شده، قدمت آن‌ها را عمیقا درک کرده و فرهنگ حقیقی آن منطقه را لمس می‌کنند. گردشگری تاریخی، گردشگران را به لمس تاریخ، دقت بیشتر و اقامت طولانی‌تر ترغیب می‌کند. در واقع محققان دریافته‌اند که گردشگرانی که با هدف کشف اسرار تاریخی سفر می‌کنند، اقامت طولانی‌تری نسبت به سایرین دارند. به‌عنوان مثال یک مطالعه نشان داده است که بازدیدهای متوسط گردشگری تاریخی، ۲۲درصد بیشتر از یک گردشگری تفریحی معمولی است. این امر نه‌تنها سبب گسترش دانش گردشگران نسبت به تاریخ و میراث باستانی می‌شود، بلکه به اقتصاد مقاصد نیز کمک بسیاری می‌کند. گردشگران اغلب علاقه‌ی خود به تاریخ را با سایر لذت‌های گردشگری مانند خرید، بازدید از پارک‌های تفریحی و اقامت در یک ریزورت همراه می‌کنند. بنابراین مقاصدی که در خود آثار تاریخی و باستانی دارند و در عین حال زیرساخت‌های گردشگری مناسبی را طراحی کرده‌اند تا بتوانند به نیازهای تمام گردشگران پاسخ دهند، در دسته‌ی محبوب‌ترین مقاصد گردشگری قرار می‌گیرند. به‌عنوان مثال شهر بوداپست در کشور مجارستان، علاوه بر داشتن معماری‌های باستانی نظیر حمام‌های تاریخی، یکی از جذاب‌ترین شهرها برای «زندگی شبانه» یا همان «نایت‌لایف» (Nightlife) است. به همین دلایل بوداپست یکی از بهترین مقاصد برای گردشگران جهان تبدیل شده است.
بیشترین مناطقی که در گردشگری تاریخی موردبازدید قرار می‌گیرد، کدامند؟
- بناهای تاریخی و باستانی
- سایت‌های باستان‌شناسی
- سایت‌های میراث فرهنگی و قومی
- گالری‌های هنری و موزه‌ها
- پارک‌های محلی یا ملی
- آشنایی با نمایش‌ها و موسیقی‌های اصیل
گردشگری تاریخی در دنیای امروز
آنچه که در گردشگری تاریخی امروز بیش از هر چیزی اهمیت دارد آن است که این شاخه‌ی گردشگری تنها محدود به بازدید از موزه‌ها یا تماشای فیلم‌های آموزشی تاریخی نیست، بلکه این روزها راه‌های بیشتری برای کشف فرهنگ و میراث تاریخی یک منطقه وجود دارد. امروزه سعی بر این است که در مکان‌های گردشگری تعامل بیشتری با گردشگران برقرار شود. به‌عنوان مثال، گردشگران تاریخی امروز دیگر خود را به بازدید از یک گالری هنری محدود نمی‌کنند، بلکه سعی می‌کنند تاریخ یک منطقه را از طریق پیاده‌روی در آن، گشت‌و‌گذار در بازارهای محلی و خرید سوغاتی و ده‌ها فعالیت دیگر کشف کنند.
اهمیت گردشگری تاریخی
در طول تاریخ، مردم تجربیات، ایده‌ها، ارزش‌ها و کالاهای خود را از طریق هنر، تجارت و مهاجرت با یکدیگر مبادله کرده‌اند و همین امر سبب گسترش روابط ملل مختلف و البته سود اقتصادی کشورها شده است. گردشگری تاریخی نیز همانند گردشگری فرهنگی، می‌تواند پتانسیل‌های تاریخی و باستانی یک کشور را به گردشگران و بازدیدکنندگان سایر کشورها منتقل کند. از مهم‌ترین مزایایی که گردشگری تاریخی به ارمغان می‌آورد می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- گردشگری تاریخی یک عامل بسیار مهم برای مشارکت گردشگران و آشنایی آن‌ها با میراث تاریخی و فرهنگی است.
- آثار باستانی و میراث فرهنگی از مهم‌ترین دارایی‌های شهرهای مدرن به شمار می‌آیند و می‌توانند بر توسعه اقتصادی آن‌ها تأثیر بسزایی بگذارند.
- گردشگری تاریخی، نقش مهمی در ایجاد فرصت‌های شغلی در مقاصد گردشگری دارد.
- میراث تاریخی و فرهنگی می‌توانند روابط اجتماعی ملیت‌های مختلف را بهبود ببخشند.
کشورهای مشهور به گردشگری تاریخی
هرچه یک کشوری قدمت بیشتری داشته باشد، تاریخ غنی آن نیز جذابیت بیشتری برای گردشگران خواهد داشت. معمولا کشورهایی که دارای جاذبه‌های تاریخی قابل‌توجهی هستند، در صدر لیست پربازدیدترین کشورها قرار می‌گیرند. البته آثار تاریخی تنها گردشگران خارجی را به‌سمت این مقاصد سوق نمی‌دهد، بلکه این موضوع درباره‌ی بازدیدکنندگان و افراد محلی نیز صادق است. در ادامه به برخی از بهترین کشورها برای اهداف گردشگری تاریخی اشاره خواهیم کرد:
۱-ایتالیا
وقتی صحبت از تاریخ می‌شود، ایتالیا یکی از اولین کشورهایی است که به ذهنمان خطور می‌کند، چراکه این کشور از زمان‌های بسیار دور ارزش و اهمیت زیادی به اماکن تاریخی خود داده و از آسیب‌رسیدن به آن‌ها جلوگیری کرده است. ایتالیا به‌دلیل حضور امپراتوری‌های بزرگ و بسیار مهمی مانند امپراتوری رم در تاریخ خود، دارای اماکن تاریخی بسیار زیادی است و هر ساله میزبان میلیون‌ها گردشگر قرار می‌گیرد.
۲-ترکیه
ترکیه از دیگر کشورهایی است که به‌دلیل داشتن زیبایی‌های تاریخی، توجه تمام دنیا را به خود جلب می‌کند. استانبول با بسیاری از بناهای تاریخی و البته ارتقای چشم‌گیر بخش گردشگری خود به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین مقاصد گردشگری تاریخی به شمار می‌رود.
۳-مصر
مصر باستان یکی از تمدن‌هایی است که تاریخی‌ترین آثار باستانی جهان را از خود به یادگار گذاشته است که سابقه آن به عصر حجر باز می‌گردد. بنابراین، این کشور با مناطق باستانی بسیار چشم‌گیر خود یکی از بهترین مقاصد برای علاقه‌مندان به سفرهای تاریخی است.
۴-پرو
پرو با وجود آنکه در دسته‌ی کشورهای توسعه‌یافته قرار ندارد، با آثار باستانی و اماکن تاریخی خود مقصد محبوبی برای علاقه‌مندان به تاریخ است.
۵-اسپانیا
اسپانیا با داشتن شهرهایی چون بارسلونا، مادرید، سویا و گرانادا که دارای ساختمان‌های قدیمی، مکان‌های تاریخی و موزه‌های بسیاری هستند، یک مقصد فوق‌العاده برای علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ است.
۶-فرانسه
فرانسه از جمله کشورهایی است که به‌دلیل زیبایی‌های تاریخی خود مشهور است. برج ایفل، کلیسای نوتردام و مونالیزا در موزه لوور تنها بخشی از آثار تاریخی این کشور به شمار می‌آیند.
۷-ایران
ایران بیشتر به‌دلیل قدمت و فرهنگ غنی خود در میان گردشگران جهان شناخته شده است. قدمت برخی از جاذبه‌های تاریخی ایران به بیش از ۵۰۰۰ سال قبل بر می‌گردد. اماکن تاریخی و جاذبه‌های شگفت‌انگیز فرهنگی در ایران، همیشه مسافران سراسر جهان را مجذوب خود کرده است. به همین دلیل ایران یکی از بهترین مقاصد، برای گردشگری تاریخی به شمار می‌آید.
سخن پایانی
همان طور که در این مطلب اشاره شده است، از دیرباز تا کنون، تاریخ و فرهنگ یکی از مهم‌ترین دلایل سفرکردن انسان‌ها به نقاط مختلف جهان بوده است. گردشگری تاریخی یکی از مهم‌ترین شاخه‌های گردشگری است، به‌طوری که بسیاری از تورهای گردشگری و حتی استارتاپ‌های گردشگری فعالیت خود را در زمینه‌ی ارائه‌ی تجربه‌های تاریخی به گردشگران متمرکز می‌کنند. به‌عنوان مثال “Imagine Experiences” از جمله استارتاپ‌هایی است که در زمینه‌ی ارائه‌ی تورهای منحصربه‌فرد به گردشگران از جمله تورهای تاریخی در انگلستان فعالیت می‌کند. رسانه قطب‌نما در تلاش است که هر هفته شاخه‌های مختلف گردشگری، که در سال‌های اخیر بسیار موردتوجه قرار گرفته‌اند، را معرفی کند. اگر به این مباحث علاقه‌مندید، مقاله‌های سفر و گردشگری رسانه قطب‌نما را در روزهای یکشنبه مطالعه کنید.
آخرین مقاله‌ی سفر و گردشگری رسانه قطب‌نما
