سفرهای لوکس یا سفرهای پایدار، آینده‌ی صنعت گردشگری چه خواهد بود؟

پس از گذشت یک دوره طولانی از توقف سفرها، آیا باید منتظر حجم عظیمی از مسافران پساکرونا باشیم؟ آیا با تعطیلی بسیاری از کسب‌وکارها و کاهش درآمدها، شاهد کاهش سفرهای لوکس نیز خواهیم بود؟ جامعه امروز تا چه حد به مفهوم گردشگری پایدار اهمیت می‌دهد؟ در یک کلام، آینده صنعت گردشگری چه خواهد بود؟ در این مطلب، دی‌دی‌سفر به مفهوم سفرهای انبوه، سفرهای لوکس و سفرهای پایدار می‌پردازد و نگاه جهانیان نسبت به این سه نوع گردشگری را به‌طور خلاصه بررسی می‌کند.

گردشگری انبوه چیست؟

گردشگری انبوه زمانی اتفاق می‌افتد که تعداد گردشگران یک مقصد خاص، بسیار زیاد باشد. به‌طور مثال شهر آمستردام با ۸۶۰۰۰۰ نفر جمعیت، در سال ۲۰۱۸ میزبان ۲۰/۳ میلیون گردشگر بود. بالا بودن میزان تقاضای سفر در یک منطقه، می‌تواند برای فعالان گردشگری رضایت‌بخش باشد؛ اما نمی‌توان از تاثیر منفی رشد کنترل‌نشده‌ی سفرها غافل شد. افزایش آلودگی آب‌و‌هوا، تولید بیشتر زباله، افزایش قیمت مواد غذایی و بالا رفتن هزینه اجاره مسکن به دنبال تقاضای زیاد، تنها برخی از تاثیرات نامطلوب گردشگری انبوه در مقاصد پرطرفدار است.

از گردشگری انبوه تا گردشگری برتر

این روزها با رشد شبکه‌های اجتماعی، افزایش آگاهی مردم و همچنین نزدیک شدن به وضعیت نرمال جدید پساکرونا، وزرای گردشگری برخی مقاصد مثل ونیز، که همیشه با مسئله گردشگری انبوه سروکار داشتند، از فرصت به‌وجودآمده استفاده کرده‌اند تا به جای جذب حداکثری گردشگران، مشتریان هدف خود را جذب کنند. مشتریان هدف این مقاصد، گردشگران ثروتمندی هستند که برای تجربه‌های لوکس، طولانی‌مدت و دوست‌دار محیط‌زیست سفر می‌کنند. وقتی وضعیت مقاصد گردشگری پرطرفدار را مورد بررسی قرار می‌دهیم، متوجه تغییر موضع آن‌ها به سمت گردشگری پایدار خواهیم شد. برای مثال، وزیر گردشگری اسپانیا از تمایل خود برای حرکت به سمت گردشگری پایدار می‌گوید و این نوع گردشگری را«گردشگری برتر» می‌نامد یا دولت ایتالیا در راستای رونق گردشگری پایدار، برخی فعالیت‌ها نظیر کشتی‌های بزرگ تفریحی را متوقف کرده است.

نسل زد و تاثیر آن‌ها بر انتخاب والدین

نایب‌رئیس برند هتلداری مشهور «اینترکنتیننتال» (IHG) نیز در مصاحبه‌ای اشاره کرده است، نسل جدید یا نسل "Z"، تاثیر زیادی در تصمیم‌گیری والدین خود برای نوع سفرها دارند. نسل "Z" (متولدین سال‌های ۲۰۰۰ به بعد) بیش از نسل‌های قبل از خود به پایداری زمینی که در آن زندگی می‌کند توجه نشان خواهند داد. این نسل جدید دیگر تنها به راهکارهایی مثل بازیافت پلاستیک، منوهای گیاهخواری در رستوران‌ها و... قانع نخواهد بود و به دنبال سوالات اساسی خود می‌گردد:

• هتلی که قرار است در آن اقامت کنم تا چه حد در پروژه‌های پایداری محیط‌زیست شرکت داشته است؟ هواپیمایی که با آن سفر می‌کنم درباره استفاده از سوخت‌های پایدار چه اقداماتی انجام داده است؟ آیا لذت سفر کردن به مقاصد گردشگری محبوب باعث از بین رفتن زمینی خواهد شد که در آن زندگی می‌کنم؟

سفرهای لوکس چیست؟

در الگوی همیشگی گردشگری لوکس، فارغ از اینکه مسافر، مدرن‌ترین هتل دبی را انتخاب کند یا بخواهد مدتی را در دورافتاده‌ترین جزایر مالدیو سپری کند، امکاناتی که برای او درنظر گرفته می‌شد یکسان است. درواقع مسافر لوکس هر مقصدی را که انتخاب کند، از خدمات هتل و تفریحات تا نوع غذاها، زبان، نحوه برخورد و... مشابه تجربه‌های لوکس قبلی در اختیار او قرار می‌گیرد. به هیچ‌وجه نمی‌توان گفت که این نوع از گردشگری، مخاطبان خود را از دست داده و در حال نابودی است؛ اما در سال‌های اخیر مفهوم جدیدی از گردشگری لوکس مطرح شد که روز‌به‌روز طرفداران بیشتری را جذب می‌کند.

گردشگری لوکس جدید

مصرف‌گرایی و تجمل‌گرایی ویژگی‌هایی است که اکثر ما از گردشگری لوکس در ذهن داریم. به نظر می‌رسد این نوع سفرها در تضاد کامل با گردشگری پایدار باشد. اما جالب است بدانیم در الگوی نوظهور گردشگری لوکس، ارائه‌دهندگان خدمات سفر و همچنین مسافران، به دنبال تجربه‌های سازگار با طبیعت و حفظ محیط فرهنگی-اجتماعی مقصد خود هستند. در گردشگری لوکس جدید، اقامت در یک هتل بوم‌گردی روستایی علاوه‌بر تامین نیازهای مسافران، کمترین تغییر را در محیط زیست و اجتماع خود برجای خواهد گذاشت.

دغدغه‌ی اصلی گردشگران عصر کرونا: سلامت و بهداشت

اگر گردشگری لوکس تا پیش از کرونا، محدود به رزرو یک هتل ۵ستاره رویایی بود، اکنون مسافران این گروه می‌خواهند در اقامتگاه اختصاصی خود، با رعایت پروتکل‌های بهداشتی به‌روز، به دور از دیگران و با استفاده از خدماتی که برایشان شخصی‌سازی‌شده است، از سفر خود لذت ببرند. هتلداران نیز با ارائه‌ی خدماتی نظیر پذیرش بدون تماس مسافر، کلیدهای دیجیتالی، امکان رزرو یک طبقه‌ی اختصاصی برای خانواده و ده‌ها امکانات دیگر در این دوران، به خوبی جوابگوی تقاضای گردشگران بوده‌اند.

پیشنهاد دی‌دی‌سفر: سفرهای لوکس با قیمت گرانی که دارند چطور می‌توانند به رونق صنعت گردشگری کمک کنند؟

گردشگری پایدار چیست؟

این نوع گردشگری با هدف حفظ محیط‌زیست و کاهش تأثیرات منفی انسان‌ها بر کره‌ زمین شکل گرفته است. گردشگری پایدار، اطمینان حاصل می‌کند که مقاصد برای نسل‌های بعدی به‌صورت بکر و دست‌نخورده باقی بماند. این روزها برندهای گردشگری نیز مایلند به‌سمت گردشگری پایدار گام بر‌دارند. «این مطلب» چگونگی جذب حداکثری مسافران از طریق گردشگری پایدار را به‌طور کامل بررسی کرده است.

آیا کرونا مدل تجاری صنعت گردشگری را برای همیشه به سمت پایداری تغییر خواهد داد؟

با شیوع ویروس کرونا، مدل تجاری و نحوه‌ی درآمدزایی صنعت گردشگری، از ارائه خدمات و بازاریابی گرفته تا استراتژی‌های پرداخت، ترندهای محبوب و... دچار تغییروتحولات اساسی شدند. برخی معتقدند که این تحولات یکی از پیامدهای ماندگار کرونا برای صنعت گردشگری خواهد بود، اما برخی دیگر با این نظر مخالفند. پروفسور «جان ون در بورگ»، استاد جغرافیا و گردشگری دانشگاه «کاتولیک لوون» (KU Leuven) بلژیک، در دفاع از مخالفت خود اینطور می‌گوید:«تا سال گذشته فکر می‌کردم که فرصتی برای صنعت گردشگری به وجود آمده است تا درباره‌ی مدل تجاری خود بازبینی کند. بسیاری از صاحب‌نظران این صنعت نیز موافق بودند که گردشگری باید به سمت پایداری، کیفیت بیشتر، تجربه‌های طولانی‌مدت با امنیت بالا حرکت کند. اما در واقعیت، با نزدیک شدن به وضعیت نرمال جدید، آن‌ها مایلند تا گردشگری به روال گذشته برگردد».

گردشگری احیاکننده، گامی فراتر از گردشگری پایدار

اگر هدف گردشگری پایدار محافظت از محیط زیست و جوامع محلی دربرابر صدمات زیست‌محیطی گردشگران در یک مقصد باشد، گردشگری احیاکننده این محدودیت‌ها را افزایش می‌دهد. در واقع گردشگری احیاکننده، از گردشگر می‌خواهد تا در پایان سفر، مقصد خود را بهتر از آنچه بوده است، تحویل دهد.

همراهی با ترند جدید 

اکثر فعالان و صاحب‌نظران صنعت گردشگری موافقند که حداقل تا رسیدن به وضعیت نرمال جدید، باید توجه بیشتری به گردشگری پایدار داشت. تلاش برای کاهش گردشگری انبوه با تغییر شیوه‌ی سفرها، افزایش سفرهای محلی، استفاده از وسایل حمل‌ونقل دوست‌دار محیط زیست و جایگزین کردن آن با گزینه‌های پرخطر (مثل دوچرخه یا سفرهای جاده‌ای و ریلی به جای سفرهای هوایی) و.. تغییراتی است که هریک از ما می‌توانیم در شیوه‌ی سفرهای آینده‌ی خود در پیش بگیریم. اما به نظر شما با ازسرگیری مجدد سفرها و بازگشت شرایط به حالت قبل از کرونا، باز هم از این ترند جدید استقبال می‌شود؟

پیشنهاد دی‌دی‌سفر: با افزایش تقاضا برای سفرهای جاده‌ای و محلی، سفرهای طولانی‌مدت و همچنین سفرهای آگاهانه، یک استارتاپ گردشگری بسیار نوظهور به سراغ رویکرد کاملا جدیدی در گردشگری رفته است: ارتباط مستقیم گردشگران با ساکنان محلی، مشاوره با بومیان مقصد و ارتقای سفرهای آگاهانه