رسانه قطبنما- چگونه میتوان سفر را برای همیشه به یک نیروی ژئوپلیتیک تبدیل کرد؟ جایگاه سفر در معادلات پیچیده جهان امروز کجاست؟ «پاراگ خانا»، نویسنده و محقق ژئوپلیتیک، در آخرین کتاب خود با نام «حرکت» (Move) سعی دارد به این سوال پاسخ دهد. خانا در کتاب «حرکت» به دنبال نشاندادن یک چشمانداز واضح از مرحله بعدی تمدن بشری است. وی معتقد است در سالهای نهچندان دور بشر به ریشههای کوچنشینی خود باز خواهد گشت و به جاهایی خواهد رفت که منابع در آنجا قرار دارند. در یک کلام «حرکت» (Move) نگاهی جذاب به ترندهای عمیقی است که به احتمال زیاد سناریوهای آینده را شکل خواهند داد.
فروش کتاب «حرکت» (Move)، به قلم پاراگ خانا، قرار است از ۵ اکتبر (۱۳ مهر) در «ایالات متحده» آغاز شود.
به همین بهانه، اسکیفت در مصاحبهای با آقای خانا در مورد آنچه بخش گردشگری باید در مورد تحولات آینده بداند، گفتگو کرده است. اسکیفت: کتاب «حرکت» (Move) یک چشمانداز روشن از آینده را ارائه میدهد. با توجه به این چشمانداز، تصمیمگیرندگان صنعت گردشگری باید به چه نکاتی توجه کنند؟ خانا: در حال حاضر ما از حالت قرنطینه بزرگ به مرحله بازنشانی (reset) بزرگ رسیدهایم و بهزودی مرحله مهاجرت بزرگ را پیش رو خواهیم داشت. در چنین شرایطی با ورود به مرحله بعدی تاریخ، صنعت گردشگری درست در مرکز این اتفاقات قرار دارد. شما مسئول سازماندهی حرکت انسانها از زادگاه و شهر محل اقامتشان هستید. این یک نقش و تعهد فوقالعاده قدرتمند است. در واقع صنعت گردشگری میتواند آنچه ما میسازیم و اینکه کجا میسازیم، مردم به کجا میروند و چگونه به آنجا میرسند و حتی آنچه مردم انجام میدهند و چگونه انجام میدهند را شکل دهد. اما اجازه دهید کمی به عقب بازگردیم: در ژانویه ۲۰۲۰، ما میدانستیم که سال ۲۰۱۹ بیشترین تعداد مسافران بینالمللی در طول تاریخ را شاهد بود، چیزی در حدود ۱.۵ میلیارد نفر، و تعداد مهاجران نیز در سال ۲۰۱۹ نزدیک به ۳۰۰ میلیون نفر بوده است. حال با شیوع کرونا از (ژانویه ۲۰۲۰) بسیاری از مردم «به خانه» باز میگشتند، در حالی نمیدانستند این بازگشت دائمی است یا موقت، و ما شاهد مرحله بازنشانی بزرگ بودیم. پس از این بازنشانی و بازگشت به خانه، حال با تسهیل محدودیتهای کرونایی در کشورها، مرحله بعدی مهاجرت بزرگ است. در این مرحله تمام نیروهایی که مردم را وادار به جابهجایی از محل اقامتشان میکند، همزمان افزایش خواهد یافت: عدم تعادل جمعیتی بین پیر و جوان، بیثباتی سیاسی، بحرانهای اقتصادی، اختلالات تکنولوژیکی و تغییرات آبوهوایی. روی هم رفته من معتقدم ما از مهاجرت تقریباً صفر در سال ۲۰۲۰ به پناهندگی میلیاردها نفر در دوران پس از همهگیری خواهیم رسید. ضروری است در این مرحله باید ابتدا مهاجرتها را بهتر از قبل مدیریت کنیم؛ چراکه این حرکت عظیم مخاطرات بسیار بیشتری دارد. جمعیت جهان در حال رسیدن به فلات (عدم پیشرفت و تغییر) است و اگر بخواهیم شتاب اقتصادی را حفظ کنیم، باید بر چهار میلیارد جمعیت جوان جهان تمرکز کرده و به آنها کمک کنیم تا به جایی برسند که زندگی پربارتری داشته باشند. ما همچنین باید با تغییرات آبوهوایی سازگار شویم. در سراسر جهان مکانهایی وجود دارند که دیگر عملاً قابل سکونت نیستند و مردم باید این مکانها را ترک کنند. در یک کلام هیچ چیز مهمتر از حرکتدادن افراد و اتصال آنها به یکدیگر نیست و در این بین بخش گردشگری نقش تاریخی دارد. اسکیفت: حال با توجه به تغییرات آتی در حوزه تحرک جهانی، صنعت سفر چگونه میتواند در کنترل این اوضاع موثر باشد؟ خانا: «دسترسی» (Access) یک واژه اساسی و مهم است. رهبران دولتها تا کنون نتوانستهاند بوروکراسی موجود در سفر را حل کنند. این در حالی است که مدارکی مانند گذرنامههای کووید، سابقه سفر، سوابق کیفری و صورتهای مالی باید دیجیتالی شود. باید بسترهای بلاکچین امنی ایجاد کنیم که مبادله اطلاعات را در بین سازمانهای مسئول آسان کند. همچنین ما به اپلیکیشن پاسپورت نیاز داریم تا سفر و جابهجایی را تا جایی که امکان دارد به راحتی مدیریت کنیم. حال که دولتها درگیر بوروکراسیهای پیچیدهاند این ابتکار باید از سوی صنعت گردشگری باشد. البته انتظار میرود که سازمانهای بینالمللی بیطرف چنین سیستمهایی را اداره کنند؛ اما مسئله اینجا است که بخش سفر و گردشگری بیشتر از دولتها و این سازمانها در جریان تغییرات فناوری قرار دارد. همچنین صنعت گردشگری انگیزه بیشتری برای این تغییرات دارد چراکه در فاصله بین بوروکراسی قدیمی امروز و حرکت بینالمللی فردا این سفر و گردشگری است که زیان زیادی را متحمل خواهد شد. اساساً صنعت سفر باید ابزارهایی را توسعه دهد که بتواند دولتها را برای پذیرش این مهاجرت بزرگ آماده کند در حالی که همزمان الزامات سفر را برای شهروندان و مشتریان سهلتر و خوشایندتر کند. باز هم تاکید میکنم وقتی صحبت از میلیاردها نفری میشود که هم نیاز دارند و هم میخواهند نقلمکان کنند، چه چیزی از همه مهمتر است؟ اسکیفت: مدیران گردشگری چگونه باید در مفروضات خود در مورد فرصتهای جدیدی همچون بازار «آسیا» و «شمال گرایی» یا بهطور کلی منطقهگرایی تجدید نظر کنند؟ خانا: من زمان زیادی را با دولتها و شرکتهای مختلف در ارتباط با نقشهها و نمودارهای دولتی گذراندهام. آیا تعریف جغرافیایی همچون "EMEA" (اروپا، خاورمیانه و آفریقا) منطقی است؟ آیا هند در محدوده "APAC" قرار دارد یا خود یک بازار مجزا است؟ و بسیاری از سوالات اینچنینی... آسیا بیشترین جمعیت جهان را در خود جای داده است و همیشه نیز از نظر تعداد جمعیت در صدر خواهد بود. از نظر اقتصادی نیز این قاره سریعترین منطقه در حال رشد در سراسر جهان است. سفر در داخل آسیا چندین برابر سریعتر از سفرهای خارج از آن در حال رشد است. از سویی دیگر آسیا همچنین مهمترین صادرکننده مهاجر، بین آسیا و اروپا، است. در این کتاب توضیح دادهام که چگونه یک طبقه جدید از «اروپایی آسیاییها» در حال ظهور است. چراکه تعداد فعالان تجاری، مسافران و دانشجویان آسیایی در اروپا مدام در حال افزایش است. از سویی دیگر آسیاییها نقش مهمی در کمک به اروپا برای غلبه بر کمبود شدید نیروی کار خود در بخشهای مراقبتهای بهداشتی، فناوری و سایر بخشها خواهند داشت. بهعلاوه اروپا منطقهای بسیار مقاوم در برابر تغییرات اقلیمی است. از نظر تحرک متخصصان و نیروهای حرفهای، ما قطعاً شاهد «شمال گرایی» بیشتری خواهیم بود؛ چراکه «کانادا» و «کشورهای اروپای شمالی» در صدر لیست مطلوبترین مقاصد برای مهاجران قرار دارند. من همچنین در این کتاب افزایش چشمگیر گردشگری تابستانی (و زمستانی) را در کشورهای شمالی از جمله روسیه پیشبینی کردهام. اسکیفت: در زمینه سفرهای آنلاین، نوعی تعصب وجود دارد. برخی معتقدند بعضی از تجارتهای الکترونیکی چندملیتی از نظر تجاری بر همه بازارها تسلط دارد. آیا «بیگ تک» (Big Tech) وارث زمین خواهد شد؟ با توجه به اندازه بازارهای مسافرتی آمریکای شمالی، اروپا و چین، تعجبی ندارد که غولهای تجارت الکترونیک و شرکتهای مسافرتی بزرگ این کشورها بر بازار تسلط پیدا کنند اما اینجا نکته مهمتری وجود دارد و آن تمایل به همکاری است. شرکتهای مسافرتی بزرگ این کشورها در حال همکاری با یکدیگرند. همکاری «سیتریپ» (Ctrip) با «تریپادوایزر» (Tripadvisor) نمونه بارزی از قابلیت همکاری این شرکتها است. مهمتر از اینکه «بیگ تک» (Big Tech) وارث زمین خواهد شد این است که شرکتهای مسافرتی کدام کشورها سهم بازار جهانی را از آن خود خواهند کرد و آیا استانداردهای مشترکی در حال ظهورند یا خیر. همکاری بین این شرکتهای بزرگ سبب میشد تا طرفین موقعیت برابر و عادلانهای داشته باشند و به ما کمک میکند تا در نهایت به تحرک یکپارچه و فراگیری که باید دستور کار صنعت سفر قرار بگیرد، نزدیک شویم. اسکیفت: آیا این امکان وجود دارد که بازارهای جدیدی مانند کره جنوبی، اندونزی، سنگاپور، هند، ژاپن، مکزیک، دبی، برزیل و آرژانتین رونق گرفته و غولهای جدید مسافرتی در این بازارها ظهور کند؟ آیا این شرکتهای تازهکار میتوانند در برابر غولهای تکنولوژي ایالات متحده، چین و اروپا مقاومت کنند؟ خانا: باید این موضوع را از منظر مشارکتهای فرامرزی و نه از منظر تقابل شرکتهای بزرگ با شرکتهای کوچک، یا شرق در مقابل غرب بررسی کنیم. بازیگران جهانی به مشارکت محلی و سرمایهگذاری در صنایع محلی و همچنین ایجاد زنجیرههای تأمین در جوامع بومی نیاز دارند. مسئله در واقع نوعی همزیستی است چراکه از سویی دیگر نیاز به سرمایهگذاری خارجی تقریباً همیشگی است. اسکیفت: شما در حال تحقیق در رابطه با تأثیر گسترده هوش مصنوعی (AI) هستید. اگر ممکن است برای افرادی که هنوز هوش مصنوعی را بهطور جدی پیگیری نکردهاند، نکته جالبی را به اشتراک بگذارید؟ خانا: از چتباتها گرفته تا تولید محتوا و شخصیسازی تجربه مشتری، هوش مصنوعی تاکنون بسیار امیدوارکننده ظاهر شده و شرایط را برای ما تسهیل کرده است. معرفی ربات تازه توسعهیافته "GPT-3" از دیگر نشانههای تحول هوش مصنوعی است. این ربات با مهارت فراوان در ایجاد محتوا در ساختار رایج زبان انسانی و زبان ماشینی میتواند یک گام مهم در افزایش تعامل باشد. همچنین بدون تردید در آینده نهچندان دور شاهد حضور بیشتر واقعیت افزوده در برنامهریزی سفر و مدیریت کارها در شهرهای شلوغ خواهیم بود. در نهایت همه این تکنولوژيها به تقویت مسئله بزرگتری کمک میکند که از زمان همهگیری سرعت گرفته است: ترکیب کار و زندگی. سفر و مهاجرت نیز در حال ادغام شدن است چراکه مردم تصمیم میگیرند در طول یک سال یا برای همیشه از راه دور و از مکانهای متفاوت کار کنند. با کمتر شدن تعداد اعضای خانواده و از سویی دیگر افزایش روابط، احتمالا دیگر کمتر کسی به استقرار دائمی در یک شهر فکر خواهد کرد. در کتاب حرکت به موضوع رشد روزافزون بازنشستگان پرتحرک نیز اشاره کردهام. گروهی که دقیقاً برعکس ماهیت کمتحرک بازنشستگی است که تا کنون وجود داشته است. به یاد داشته باشید که جهان پیچیده است. حتی اگر بخواهید همانجا که هستید بمانید، سیاست یا محیط ممکن است شما را مجبور به حرکت کند. حرکت کردن ذات انسان است. ما باید باردیگر اعتمادبهنفس کوچنشینی را به دست آورده و امکان تجربه را تا حد امکان راحت کنیم. به جز صنعت سفر، چه کسی دیگری میتواند مسئولیت بزرگ این تغییر را بپذیرد؟
پاراگ خانا
«پاراگ خانا» مشاور استراتژی جهانی، جهانگرد و یک نویسنده موفق است. او موسس و مدیر یک شرکت مشاوره راهبردی مبتنی بر داده و سناریو است. وی همچنین مولف کتابهایی در زمینه آینده نظم نوین جهانی است. خانا، که مدرک دکتری خود را در زمینه «روابط بین الملل» از «مدرسه اقتصاد لندن» دریافت کرده است، همواره در رسانههای مطرح جهان حضور داشته و مقالات وی بارها در نشریات مهم بینالمللی همچون «وال استریت ژورنال»، « فایننشال تایمز» و «واشنگتن پست» به چاپ رسیده است. وی همچنین با بسیاری از دولتها از جمله ایالات متحده، کانادا، برزیل، آرژانتین، انگلیس، آلمان، سوئیس، هلند، نروژ، فنلاند، ایتالیا، استونی، روسیه و بسیاری دیگر در زمینه مشاورههای تخصصی همکاری کرده است. آخرین اخبار صنعت گردشگری جهانی را از «رسانه قطبنما» دنبال کنید.