رسانه قطبنما: بازگشت شهروندان عربستانی به ایران پس از ۷ سال ممنوعیت و بازگشایی سفارتخانههای دو کشور، قطعیت پیدا کرده و رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران نیز از اراده عربستان برای برقراری پرواز مستقیم به ایران و ازسرگیری و تسهیل سفرها بهزودی خبر داده است. حرمتالله رفیعی در گفتوگو با ایسنا با اشاره به امضای بیانیه مشترک ایران و عربستان برای ازسرگیری روابط و بازگشایی سفارتخانهها و کنسولگریهای ایران و عربستان، اظهار کرد: «روابط ایران و عربستان تقریبا پس از ۷ سال، درحال برقراری است. یکی از مطالبات بخش خصوصی در تمام این سالها، برقراری دوباره روابط ایران و عربستان و گسترش رفت و آمد بین دو کشور بوده است. پس از امضای بیانیه مشترک، نیز دیدارهای خوبی با موضوع برقراری مسیر هوایی مستقیم بین دو کشور انجام شده و مذاکرات و توافقهای اولیهای درباره برقراری پرواز مستقیم بین برخی شهرهای ایران و عربستان صورت گرفته و به نظر میرسد که طرف مقابل خیلی جدی و با اراده است و دولتها هم مصمم هستند.»
به گفته او، برقراری پرواز مستقیم در مسیر دمام ـ مشهد و تهران، از جمله موضوع این مذاکرات بوده است و احتمالا بزودی این مسیر هوایی مستقیم بین دو کشور برقرار شود. در همین خصوص، به گزارش ایلنا، جعفر یازرلو، سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری با بیان اینکه درباره پروازهای غیر حج و یا بعد از حج تاکنون مجوزی صادر نشده است، گفت: «با راهاندازی سفارتخانه و فراهم شدن روادید بین دو طرف، بلافاصله با درخواست راهاندازی پرواز ایران- عربستان در مسیرهای مختلف موافقت میکنیم.»
اما رفیعی در ادامه سخنانش، با اشاره به قطع رابطه عربستان و تاثیر آن بر روابط گردشگری دو کشور و توقف سفر شیعیان به ایران، اظهار کرد: «با توجه به ممنوعیت مسافرتی که از سوی عربستان در سالهای نخست قطع رابطه دیپلماتیک ایجاد شد، بخش زیادی از عربستانیها امکان سفر به ایران را از دست دادند. البته در سالهای اخیر، بعضی از شهروندان عربستانی از طریق کشورهای دیگر به ایران سفر کردند.»
او افزود: «عربستان در موضوع گردشگری بسیار جدی عمل میکند و پیشبینی میشود با امضای بیانیه مشترک بین دو کشور و بازگشایی سفارتخانهها و کنسولگریهای ایران و عربستان، سوای روابط زیارتی، تعاملات گردشگری دو کشور نیز گسترش یابد و رفتوآمد مسافران و گردشگران بین ایران و عربستان با ویزای توریستی آسان شود. حتی این احتمال میرود با ویزای توریستی عربستان امکان سفرهای زیارتی مثل عمره برای شهروندان ایرانی نیز فراهم شود؛ چرا که عربستان درحال حاضر این امتیاز را برای دیگر شهروندان جهان قائل شده است.»
براساس این گزارش، روابط دیپلماتیک ایران و عربستان از ژانویه ۲۰۱۶ میلادی (۱۳۹۴) پس از اعتراض به اعدام «شیخ نمر»، روحانی شیعه در عربستان و تعرض به سفارت و کنسولگریهای این کشور در مشهد و تهران، قطع شد. متعاقب آن کشورهای بحرین، سودان، جیبوتی و سومالی روابط خود را با ایران قطع کردند و کویت، قطر و اردن نیز سفرای خود را فراخواندند و امارات هم سطح نمایندگی خود را به کاردار کاهش داد. عربستان پس از آن در بیانیهای رسمی تأکید کرد که سفر شهروندانش به ایران ممنوع است. مدیرکل اداره گذرنامه عربستان به اتباع این کشور هشدار داد: «بدون مجوز این اداره، شهروندان عربستانی حق سفر به یمن، سوریه، اراضی اشغالی تحت کنترل رژیم صهیونیستی، تایلند و ایران را ندارند.»
با توقف سفر شهروندان عربستانی به ایران، سرمایهگذاران عرب نیز پروژههایی که در برخی شهرهای ایران از جمله مشهد آغاز کرده بودند، نیمهکاره رها و یا به شرکای ایرانی خود واگذار کردند. بنا به اظهارات مسؤولان گردشگری نیز، ایران از سال ۱۳۹۵ به بعد حدود ۵۰ درصد از بازار گردشگری کشورهای عربی و حاشیه خلیج فارس را از دست داده بود و در سالهایی شمار سفر گردشگران عربستانی به ایران نیز صفر شده بود.
اکنون در بیانیه مشترکی که بین ایران و عربستان امضا شده، به طور مشخص تاکید شده است که «دو طرف توافق کردند نمایندگیهای دو کشور در زمان مورد توافق، بازگشایی شود و اقدامات لازم را برای گشایش سفارتخانههای دو کشور در ریاض و تهران و سرکنسولگریهای این دو کشور در جده و مشهد صورت دهند.» همچنین «دو طرف توافق کردند هماهنگیهای لازم را میان هیأتهای فنی برای بررسی راههای گسترش همکاری میان دو کشور، از جمله از سرگیری پروازها و سفرهای متقابل هیأتهای رسمی و بخش خصوصی، تسهیل اعطای روادید برای شهروندان دو کشور از جمله روادید عمره، ادامه دهند.»
اخبار بازار سفر و گردشگری را در «رسانه قطبنما» بخوانید.