رسانه قطبنما: بر اساس آمار سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، ایران بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۱ میلادی، با افزایشی ۱۴۱ درصدی، سریع‌ترین رشد نرخ مهاجرت به کشورهای ثروتمند را در جهان داشت و تعداد مهاجرانش از ۴۸ هزار نفر در سال ۲۰۲۰ میلادی به ۱۱۵ هزار نفر در سال ۲۰۲۱ میلادی رسید.
به‌گزارش فایننشال‌تایمز، بر اساس تحلیل سازمان بین‌المللی مهاجرت از داده‌های آژانس پناهندگان سازمان ملل، تعداد درخواست‌های جدید پناهندگی که از سوی ایرانی‌ها در سراسر جهان در سال ۲۰۲۲ میلادی ارائه شده، نسبت به سال قبل ۴۴ درصد افزایش یافته است. تعداد دانشجویان ایرانی که در خارج از کشور تحصیل می‌کنند نیز برای هشت سال متوالی افزایش یافته و از ۴۹ هزار نفر در سال ۲۰۱۳ میلادی به ۷۰ هزار نفر در سال ۲۰۲۱ میلادی رسیده است.
رصدخانه مهاجرت ایران نیز با اشاره به افزایش شدید درخواست‌های ایرانیان برای پناهندگی، کار و ویزای دانشجویی در خارج از کشور در سال‌های اخیر، گفت که ایران در حال گذراندن مرحله «مهاجرت دسته‌جمعی کنترل‌نشده» است.
فایننشال‌تایمز به‌نقل از تحلیل‌گران، مشکلات اقتصادی و سیاسی را نیروی محرک مهاجرت و پناهندگی ایرانیان خواند. مهاجران ایرانی به‌طور سنتی به سمت آمریکا، استرالیا، کانادا و اروپا رفته‌اند اما توسعه مستمر کشورهای همسایه در منطقه خلیج فارس، باعث شده کشورهای عربی مانند امارات متحده عربی، قطر و عمان به مقصدی جذاب برای افراد جویای کار تبدیل شوند. بر اساس گزارش سازمان بین‌المللی مهاجرت، ترکیه نیز در سال‌های اخیر به یک مقصد مطلوب برای مهاجران ایرانی تبدیل شده است.
کسانی که ایران را ترک می‌کنند شامل ورزشکاران حرفه‌ای، هنرمندان، کارگران ماهر و تکنیسین‌های نخبه و در عین‌حال تعداد زیادی از ایرانیان فقیرتری هستند که اغلب برای رسیدن به کشورهای غربی از مسیرهای خطرناکی عبور می‌کنند.
از ابتدای سال ۲۰۱۸ میلادی تا مارچ ۲۰۲۳ میلادی، ایرانیان بزرگ‌ترین گروهی را تشکیل دادند که با عبور از کانال مانش از سرزمین اصلی اروپا با قایق‌های کوچکی که توسط قاچاقچیان انسان اداره می‌شد، به بریتانیا رسیدند. به‌گفته رصدخانه مهاجرت دانشگاه آکسفورد، ۱۸ هزار ایرانی از این گذرگاه عبور کردند: برابر با ۲۱ درصد از کل افرادی که در آن دوره از کانال مانش گذشته بودند.
مهاجرت نگران‌کننده کارآفرینان و کادر درمان
مهاجرت در میان کادر بهداشت و درمان ایران هم منجر به بروز نگرانی شده است. به‌گفته محمد شریفی مقدم، دبیرکل خانه پرستار، تعداد پرستارانی که سالانه از کشور خارج می‌شوند به سه هزار نفر رسیده است اما وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی حتی به اندازه همین آمار به کادر درمان اضافه نمی‌کند. به‌گفته او مقصد مهاجرت برای پرستاران، آلمان، آمریکا، استرالیا و کاناداست؛ چون در این کشورها به‌راحتی می‌توانند به جای درآمد ماهی ۲۰۰ یورو در ایران، دو هزار و ۵۰۰ یورو در ماه به دست بیاورند.
علاوه بر پرستاران، مهاجرت در میان پزشکان نیز رشدی فزاینده داشته است؛ به‌‌طوری که طی دو سال گذشته تقریبا ۱۰ هزار پزشک درخواست دریافت گواهی‌نامه‌های حرفه‌ای داشته‌اند که کشورهای مقصد از پزشکان خارجی می‌خواهند.
صنعت فناوری ایران نیز رشد مشابهی را در میزان مهاجرت تجربه کرده است. یکی از مشاوران وزیر امور اقتصادی و دارایی چندی پیش گفته بود ۵۰ درصد استارتاپ‌های فن‌آوری ایران، درخواست فعالیت در خارج از کشور داده‌اند.
به‌گفته بهرام صلواتی، مدیر رصدخانه مهاجرت ایران، طی سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۲ میلادی، حدود دو هزار ویزای استارتاپ برای کارآفرینان ایرانی در کانادا و انگلیس صادر شده است.
فایننشال‌تایمز در انتهای گزارش خود به‌نقل از یک موسیقی‌دان ایرانی نوشت: «برای بسیاری از ایرانیان از جمله نوازندگان مستقل، چاره‌ای جز بستن چمدان‌ها باقی نمانده است.»
پیشنهاد «رسانه قطبنما»:
آمار مهاجرت از ایران در ۱۴۰۱ | ۱۰ مقصد نخست مهاجران ایرانی + اینفوگرافیک
