رسانه قطبنما: احمد محیط طباطبایی، در رویداد «نشست تخصصی نقش و جایگاه آرامستان تخت فولاد در گردشگری معنوی و تعالی‌بخش»، که در هفدهمین نمایشگاه بین‌المللی گردشگری تهران برگزار شد، گفت: «باید مقدمات ثبت جهانی تخت فولاد فراهم شود.»
رئیس کمیته ملی موزه‌های ایران در این مراسم تصریح کرد: «در اکثر نقاط کشور، حتی در معاونت‌های شهری شهرداری‌ها، گورستان را جزو خدمات شهری دسته‌بندی می‌کنند؛ اما گورستان یکی از مهمترین فضاهای فرهنگی در شهرهاست. درواقع گورستان مکان تعلق و حلقه اتصال ساکنان با گذشتگان، برای تداوم حیات در یک جامعه است.»
او ادامه داد: «دوران شکوفایی اصفهان یک بار در قرن چهارم (آل‌بویه) و یک بار در دوره سلجوقیان و پس از مغول، در زمان صفویه دوران بسیار شکوفایی را طی می‌کند و تخت فولاد هم همین سیر و زندگی را داشته و چنین زیستی را نشان می‌دهد.«
محیط طباطبایی ادامه داد: «هر گورستانی حول محور یک فرد شکل می‌گیرد. این فرد می‌تواند عارف، شخصیت سیاسی و غیره باشد. در تخت‌فولاد هم وجود مقبره یوشع نبی نشان از زیست و تاریخ اصفهان به‌عنوان شهر یهودیه دارد. تخت فولاد پس از آن رشد کرد. وجود مزار بابارکن‌الدین مربوط به دورانی است که عرفا جایگاه مهمی پیدا می‌کنند و افراد دیگر هرکدام نماینده دوره‌های دیگر زیست اصفهان هستند.»
او تاکید کرد: «باید مقدمات پلان مدیریتی که تخت فولاد را کاندیدای ثبت جهانی می‌کند، فراهم شود. در اصفهان بعد از محور صفویه، مجموعه جلفا و اصفهان سلجوقی، چهارمین بخش شاخص فرهنگی تخت فولاد است؛ با این تفاوت که چه اصفهان صفوی چه یهودیه و چه دوران آخر ساسانیان و صدر اسلام همه در تخت فولاد نمایندگانی دارند. گویی تخت فولاد موزهای است که روایتگر سرگذشت تلخ و شیرین این شهر در دوره‌های مختلف تاریخی است.»
به‌گفته محیط طباطبایی، تخت فولاد علاوه بر اینکه آرامگاه بیش از هزار نفر از مشاهیر ایران زمین را در خود دارد، به‌عنوان یک سایت موزه گردشگری شامل آثار از سنگ مزار با نقوش متنوع انسانی، جانوری، گیاهی و مشاغل است. همچنین بناهای آرامگاهی ویژه‌ای در آن وجود دارد که از نظر تاریخی، معماری، زیباشناسی و هنری این مکان را در زمره مهمترین گورستان های جهان جای داده است.
محیط طباطبایی با تاکید بر اینکه سالهاست نگاه به قبرستان‌ها متفاوت شده است و به‌اشتباه دفن در این مکان متوقف شده است در حالی که با رعایت سلسله مراتبی میتوانیم قبرستان را دوباره پویا نگه داریم .
در ادامه این این نشست، دکتر اصغر منتظرالقائم، استاد تاریخ دانشگاه اصفهان، با اشاره به وسعت عناصر تخت فولاد عنوان کرد: «دانشنامه تخت فولاد از بیست سال پیش با همت ۱۳۰ پژوهشگر تدوین گردید. در این کار بزرگ محققین بسیاری از شهرهای گوناگون و خارج از کشور ما را همراهی کردند و در آن صدها مدخل در معرفی مشاهیر تخت فولاد وجود دارد. تدوین چهارجلد دانشنامه برای یک گورستان امری بینظیر بوده است.و تخت فولاد تنها گورستانی است که دانشنامه دارد. »
این استاد تاریخ یادآور شد: «سنگ قبرها خود موزهای گویا هستند. اشعار زیبا و خشونویسی در کنار ماده تاریخ‌ها، خود سخنگوی فرهنگ هستند. حجاری‌های سنگ‌ها نیز با نقوشی از فرشتگان، انسان ها و گیاهان زیادی فراتر از وصفی به این مکان داده‌اند.»
مدیر دانشنامه تخت فولاد ادامه داد: «علاوه‌بر بزرگان علمی و هنری، تخت فولاد میراث ناملموسی هم دارد که باید مورد توجه قرار بگیرد و همین امروز هم آیین‌هایی در این مکان جاری است.»
مجموعه تاریخی، فرهنگی و گردشگری تخت فولاد در تاریخ ۲۶ خرداد ۱۳۷۵ در فهرست میراث ملی ایرانیان ثبت شده و کالبدی شامل مزارها، مقابر، تکایا، مساجد، آب‌انبارها، کاروانسرا، فضای سبز، کتابخانه، موزه و بخش‌های متنوع است.
اخبار گردشگری را از «رسانه قطبنما» دنبال کنید.
