رسانه قطبنما: اگر هنوز به استان‌های جنوبی ایران نرفته‌اید و در آب‌های آزاد خلیج فارس شنا نکرده‌اید، یعنی هنوز یکی از اصلی‌ترین جاذبه‌های طبیعی ایران را ندیده‌اید. نوار ساحلی جنوب ایران که بهترین فصل سفر به آن، پاییز و زمستان است، پر است از دیدنی‌های طبیعی، تاریخی و فرهنگی.
مردم جنوب، آرام و سرزنده هستند، لهجه‌شان قند در دل آدم آب می‌کند و مهمان‌ها را مانند فرزندانشان عزیز می‌شمارند. از طرف دیگر طبیعت و تاریخ استان‌های جنوبی چنان ترکیبی به‌هم زده‌اند که با یک سفر چند روزه و حتی چند هفته‌ای هم نمی‌شود تمام آن را با دل سیر گشت و تماشا کرد.
در این مقاله، سواحل استان‌های جنوبی کشور را که به مقاصد گردشگری تبدیل شده‌ا‌ند معرفی می‌کنیم؛ از سیستان و بلوچستان که در جنوب شرقی قرار داد تا بوشهر که غربی‌ترین استان ساحلی جنوب ایران است.
جذاب ترین سواحل جنوبی ایران برای سفر
سواحل استان سیستان و بلوچستان
استان سیستان و بلوچستان با اینکه نسبت به دیگر استان‌های جنوبی ایران خط ساحلی کمتری دارد اما صاحب بنادری است که بسیار زیباست و مخصوصا در سال‌های اخیر به مقاصد محبوب گردشگران تبدیل شده است. در ادامه به بهترین سواحل جنوبی ایران در استان سیستان و بلوچستان اشاره می‌کنیم:
بندر گواتر
بندر گواتر را که از مناطق حفاظت‌شده کشور است، می‌توانیم اولین بندر جنوبی ایران از سمت شرق بدانیم. این بندر در طول سواحل مکران و در دریای عمان قرار دارد و همچنین هم‌مرز با کشور پاکستان است. لذت رانندگی در جاده‌ای تقریبا ۹۵ کیلومتری که از چابهار به گواتر می‌رود، دریاچه صورتی لیپار، کوههای مینیاتوری (مریخی) و… از جمله جاذبه‌های گردشگری این بندر یا خلیج قدیمی است.
بندر بریس
بریس همان‌جایی است که گردشگران را طی سال‌های اخیر از سواحل خلیج فارس به سمت سواحل دریای مکران کشانده است. این ساحل علاوه‌بر دیدنی‌های طبیعی و فرهنگی، کاربرد تجاری هم دارد. اسکله‌های ماهیگیری بریس، منبع درآمدزایی مردم منطقه است و در عین حال با قایق‌ها و کشتی‌های پهلو گرفته، زیبایی منحصر به فردی به ساحل بریس بخشیده است.
بندر پزم
بندر پزم به‌طور کلی شبیه به بریس است؛ یعنی هم از لحاظ دیدنی‌های طبیعی مانند ساحل صخره‌ای، ساحل ماسه‌ای یا شوکین، کوههای مریخی، غروب آفتاب بسیار زیبا و خرچنگ‌های دریایی شبیه به بندر بریس است و هم به لحاظ کاربرد اقتصادی که از طریق ماهیگیری برای مردم محلی دارد.
بندر چابهار
سفر به چابهار تنها به دیدن چند جاذبه طبیعی خلاصه نمی‌شود. این مقصد گردشگری جزو مناطق بنادر آزاد کشور است و بنابراین، پر است از مراکز خرید و فرصت‌های تجاری. بندر چابهار همچنین تنها بندر اقیانوسی ایران است و دیدنی‌های اطراف آن، یکی از متفاوت‌ترین تجربه‌های سفر را برای گردشگران رقم می‌زند.
بندر تنگ
بندر تنگ از دیرباز محل صیادی اهالی روستای تنگ بوده است و همچنان هم مردم منطقه از این طریق روزی می‌خورند. تنگ روستایی بسیار زیبا در شهرستان کنارک استان سیستان و بلوچستان است که جاذبه‌های گردشگری مخصوص خود را دارد.
پدیده گل افشانی یکی از اتفاقات جالب اکولوژیکی جنوب کشور است که در حوالی روستای تنگ اتفاق می‌افتد. این پدیده طبیعی، بر روی سه تپه بزرگ که در مسیر فرعی به سمت بندر تنگ قرار دارد رخ می‌دهد و به این صورت است که در فواصل زمانی کوتاه یا بلند، به‌جای مواد مذاب، گل به بیرون پرت می‌کند و یا اگر فشارش کمتر باشد مقداری گل از دل تپه بیرون می‌زند و مانند آب جوش قل می‌خورد.
ساحل درک
همانطور که ما در شهرهای شمالی مانند چالوس، نور و نوشهر و…، می‌توانیم از جاده‌هایی عبور کنیم که یک طرف ما دریا و طرف دیگر جنگل است، در ساحل درک که از جاهای دیدنی جنوب ایران است، می‌توانیم همزمان اقیانوس و بیابان را داشته باشیم. ساحل درک به تک درخت ساحلی آن مشهور است و شن‌های زردرنگ این دریا با آبی نیلگون دریای عمان، چشم‌انداز بسیار زیبایی خلق کرده است.
سواحل استان هرمزگان
استان هرمزگان بیشترین دامنه ساحلی را بین استان‌های جنوبی دارد. سواحل هرمزگان برای سال‌ها، پر رفت‌وآمدترین مقصد گردشگران ایرانی برای دیدن سواحل جنوبی ایران بوده است و همچنان نیز، به‌دلیل داشتن جاذبه‌های متنوع و طبیعت بکری که دارد محبوب است. در ادامه به بهترین سواحل جنوبی ایران در استان هرمزگان اشاره می‌کنیم:
بندر جاسک
بندر جاسک از بنادر قدیمی ایران است و از گذشته، محل تجارت ایران با کشورهای دیگر بوده است. این بندر به‌دلیل داشتن جاذبه‌های مختلف مانند سواحل زیبا، آثار تاریخی و طبیعی، چشمه‌های آب گرم، جنگل‌ها و درختان حیرت‌انگیز و وجود پرندگان مهاجر یکی از مقاصد دیرینه سفر ایرانی‌ها بوده است.
غار سادرمن، منطقه حفاظت‌شده گابریک و جنگل‌های حرا، ساحل سنگ سیاه، گل‌فشان‌های گتان و بونجی، صخره‌های شنی، چشمه آب گرم پوراف، دخمه و گورستان تاریخی جاسک از جمله جاهای دیدنی بند جاسک به شمار می‌آید.
بندر میناب
میناب یکی از قدیمی‌ترین شهرهای ایران است که دوره‌های تمدنی مختلف را از سر گذرانده و امروز در استان هرمزگان قرار گرفته است. این شهر جاذبه‌های مختلفی دارد که یکی از آنها رودخانه میناب است. رودخانه میناب به سمت تنگه هرمز سرازیر می‌شود و ساحل آن در هم در ۲۰ کیلومتری شهر میناب قرار دارد. البته این رودخانه در سال‌های اخیر کم‌آب شده است.
رودخانه جگین، تالاب تیاب، دریاچه سد استقلال، قلعه بی بی مینو و… از جمله جاهای دیدنی شهر میناب است که با سفر به آن می‌توانید از انواع مقصد تاریخی، طبیعی و فرهنگی لذت ببرید.
بندرعباس
شاید بشود گل سر سبد شهرهای استان هرمزگان را بندر عباس دانست. این شهر که نام قبلی آن بندر گامبرون بود، وجهه استراتژيک دارد و بسیاری از مبادلات تجاری در آن صورت می‌گیرد. بندرعباس علاوه‌بر جاذبه‌های ساحلی، فرهنگی و تاریخی متعدد، بازار سرپوشیده بسیار زیبایی دارد که دقیقا مقابل اسکله شهید حقانی قرار گفته و بسیاری از مسافران می‌توانند خریدهای خود را در آن انجام بدهند.
بندر کنگ و بندر خمیر
لقب خاص‌ترین بندر ایران احتمالا به بندر کنگ می‌رسد؛ چرا که معماری بسیار متفاوت آن، حساب این بندر را از بقیه شهرهای جنوبی سوا می‌کند. کنگ را مراکش ایران می‌نامند؛ کوچه‌پس‌کوچه‌های زیبای این شهر با معماری بی‌نظیرش آن را به شهرهای کشور مراکش شبیه کرده است.
معمولا تور بندر کنگ را به‌همراه بندر خمیر برگزار می‌کنند تا مسافران بتوانند در مسیر بازدید از کنگ، سری هم به خمیر بزنند و از جاذبه‌های آن دیدن کنند.
بندر لنگه
عروس بنادر ایران، لقب بندر لنگه است؛ آنقدر که زیبا، آباد و با معماری چشم‌نواز ساحته شده است. مرکز شهر لنگه در استان هرمزگان، بندر لنگه قرار دارد که از زمان‌های بسیار دور (به روایتی از زمان هخامنشیان) محل مراودات تجاری و مالی ایرانی‌ها با کشورهای دیگر مانند عمان، یمن و هندوستان بوده است.
بندر لنگه تا سال ۱۹۲۱ میلادی، قطب صید مروارید بود و از این طریق درآمدهای بسیار زیادی نصیب ایران شده است. سایه خوش، آبشار بدو، عمارت فکری، آبگرم خست و… از جمله جاهای دیدنی بندر لنگه است.
بندر مقام
تلاقی کوههای بلند با آب‌های خلیج فارس، منظره‌ای بسیار زیبا در بندر مقام بوجود آورده است. این بندر در غرب استان هرمزگان، دیدنی‌های شگفت‌انگیزی دارد که باید وقت گذاشت و در سفر به این بندر زیبا آن را مشاهده کرد.
ساحل مکسر و جاده بستانو مهمترین دیدنی‌های بندر مقام است که مناسب گوش سپردن به سکوت طبیعت و غرق شدن در آرامش بکر منطقه است.
ساحل پارسیان
غربی‌ترین ساحل هرمزگان، ساحل پارسیان است. براساس یافته‌های باستان‌شناسان از آثار باقی‌مانده از دوران مختلف تمدنی و حکومتی در این منطقه، می‌توان نوید این را داد که گردشگران با سفر به این شهر زیبا، هم می‌توانند از آثار تاریخی ۱۴۰۰ سال پیش تا به امروز دیدن کنند و هم از ساحل زیبای پارسیان.
شهر کوشکنار، شهر دشتی، جاده ساحلی بستانو و تنگه شوتاریکو و چشمه اودبه تنها چند نمونه از دیدنی‌های شهر پارسیان است.
سواحل جزایر خلیج فارس
در حاشیه خلیج فارس جزایر متعددی وجود دارد که تعداد ۴۰ جزیره آن متعلق به ایران است و جزایری هم به‌نام کشورهای عربی سند خورده است! جزایر ایرانی خلیج فارس بسیار زیباست و دیدنی‌های فراوان دارد و به همین دلیل، همیشه بین گردشگران ایرانی و حتی خارجی، محبوب بوده است.
جزیره قشم
بزرگترین جزیره ایران از نظر وسعت، قشم است که دیدنی‌های آن تمامی ندارد. از جاذبه‌های فرهنگی و تاریخی گرفته تا جاذبه‌های بکر طبیعی، قشم را به یک مقصد خاص تبدیل کرده است و به دلیل داشتن همین ویژگی‌ها، به‌عنوان اولین ژئوپارک ایران و خاورمیانه ثبت شده است.
دره ستارگان، جنگل‌های حرا، لاک‌پشت‌های پوزه عقابی، جزایر ناز، تنگه چاهکوه، دلفین‌های جزیره هنگام و غار نمکدان، ۷ جاذبه خاص قشم است که آن را به سرزمین عجایب هفتگانه تبدیل کرده است.
جزیره هرمز
در نزدیکی قشم، جزیره کوچکی وجود دارد که به صخره‌های شگفت‌انگیز و ساحل سرخ رنگش معروف است. هرمز یکی دیگر از جزایر خلیج فارس است. این جزیره آنقدر زیبا و جذاب است که بسیاری از افرادی که به آن سفر کرده‌اند، نتوانسته‌اند از اتمسفر آن دل بکنند و همانجا ماندگار شدند و یا اینکه به مقصد دائمی سفر پاییزی آنها تبدیل شده است.
دره رنگین‌کمان، قلعه پرتغالی‌ها، دره مجسمه در جزیره هرمز و جنگل حرا از جمله جاذبه‌های هرمز زیباست.
جزیره هنگام
جزیره کوچک دیگری که در نقشه، دقیقا در قسمت جنوبی قشم قرار دارد، جزیره هنگام است؛ جزیره‌ای که هیچ خیابان، ماشین و آلودگی صوتی ندارد و جان می‌دهد برای زمانی که می‌خواهید دکمه خاموشی همه‌چیز را بزنید و از هیاهوی روابط انسانی و زندگی ماشینی دور شوید.
ساحل نقره‌ای هنگام، ساحل کله خماسی، ساحل خنیزی، ساحل درخشان، ساحل خاک سرخ، ماهی‌های آکواریومی جزیره هنگام، بازار محلی هنگام، دهکده کوچک ماهیگیری، سنگ مادر و دختر و نخلستان‌های هنگام از جمله جاهای دیدنی‌های این جزیره کوچک است که شگفتی‌های بزرگی دارد.
جزیره کیش
برخلاف جزیره‌های قشم، هنگام و هرمز که بیشتر جاذبه‌های طبیعی دارند، کیش تفریحی‌ترین جزیره ایرانی خلیج فارس است که البته مانند بقیه مقاصد طبیعی و تاریخی کم ندارد. در جزیره کیش حوصله‌تان سر نمی‌رود؛ می‌توانید تا دلتان بخواهد و جیبتان اجازه دهد، خرید کنید و در کنار آن از امکانات تفریحی و رفاهی بسیار زیاد آنجا لذت ببرید.
درخت سبز کیش، شهر باستانی حریره، کشتی یونانی، آب‌انبار کیش، روستای باغو، قلعه جنی کیش، بازار مرجان کیش، مجموعه ورزشی و گردشگری دریایی مارینا، گذر هنرمندان کیش و… تنها بخشی از جاذبه‌های متنوع کیش است که در یک سفر پاییزه به آنجا می‌توانید از آن لذت ببرید.
سواحل استان بوشهر
استان بوشهر از دیگر استان‌های جنوبی ایران است که سواحل متعدد و زیبا دارد و بعد از استان هرمزگان، بیشترین سهم خط ساحلی خلیج فارس، متعلق به بوشهر است. شب‌های روشن بوشهر، علاوه‌بر زندگی شبانه‌ای که مردم خونگرم آنجا دارند، به‌دلیل وجود زیرساخت‌های تولید انرژی مانند پالایشگاه‌های پتروشیمی و مراکز هسته‌ای، همیشه در جریان است و روح خاصی به این استان جنوبی بخشیده است. در ادامه به بهترین سواحل جنوبی ایران در استان بوشهر اشاره می‌کنیم:
ساحل بنود عسلویه
وقتی نام شهر عسلویه را می‌‌شنویم احتمالا اولین چیزی که در ذهن ما تداعی می‌شود، میدان‌های گازی و نفتی و مهندسانی است که با کلاه‌‌های زرد و سفید رنگ، بر روی سکوها مشغول استخراج نفت و گاز هستند. اما چیزی که درباره عسلویه باید بدانیم این است که آنقدر جاذبه تفریحی دارد که حتی فکرش را هم نمی‌توانید بکنید. یکی از آنها، ساحل روستای بنود است که از لحاط زیبایی بی‌نظیر است.
روستای بنود، روستای کلات، دهكده گردشگری پازارگاد عسلویه، پارک ساحلی نخل تقی از جمله دیدنی‌های اطراف ساحل بنود عسلویه است که تنوع را چاشنی سفر به این شهر زیبا می‌کند.
خلیج نایبند
خلیج نایبند بخشی از پارک ملی نایبند است که نقطه اتصال کوههای عسلویه به خلیج فارس محسوب می‌شود. ترکیب ساحل صخره‌ای و قدم زدن روی ماسه‌های گرم سواحل شنی خلیج نایبند، همراه با دیدن گونه‌‌های مختلف گیاهی و جانوری، می‌تواند یکی از تکرارنشدنی‌ترین صحنه‌های زندگی باشد.
در این ساحل می‌توانید کمپ برپا کنید و از نزدیک آب بودن نهایت استفاده را ببرید. همچنین، اگر موقع راه رفتن روی شن‌های ساحل از گرمای آفتاب اذیت شدید، زیر سایه یکی از صخره‌های بزرگ پناه بگیرید و مدتی استراحت کنید.
بندر دیر
یکی از بنادر مهم استان بوشهر که پتانسیل گردشگری و تفریح هم دارد، بندر دیر است. این بندر، به‌دلیل وجود کشتی‌ها و قایق‌های تجاری که کار تامین و صادرات میگو و ماهی انجام می‌دهند، جذابیت خاصی دارد.
همچنین لنج‌ها و قایق‌های تفریحی هم برای گردشگران در نظر گرفته شده تا بتوانند در آب‌های نیلگون خلیج فارس گشت بزنند و از آبی آرام دریا لذت ببرند.
بندر گناوه
سفر به بندر گناوه یک تیر و چند نشان است. گناوه از شهرهای شمالی بوشهر و یکی از بهترین مکان‌ها برای خرید، خصوصا لوازم خانگی و ملزومات خانه است. در کنار خرید می‌توانید به گشت‌وگذار در پارک‌های ساحلی، بندر و بازدید از مناطق تاریخی این شهر بپردازید.
بازار اصلی گناوه، بازار ماهی فروشان، بازار سیف گناوه و پاساژهای متنوع از جاذبه‌های خرید کالای بندر گناوه هستند و تپه‌های باستانی گناوه، امامزاده سلیمان بن علی گناوه، تالاب حله، غارتو دیو، بندر ریگ، بی‌بی مریم و… از جمله مقاصد دیدنی گناوه به شمار می‌آیند.
بندر دیلم
بندر دیلم از مناطق قدیمی ایران است اما تازه در سال ۱۳۷۴ به شهر دیلم تبدیل شده است. خصوصیت اکولوژیک این شهر موجب شده که حسابش از بقیه بنادر ساحلی تا حدی سوا شود و علت این موضوع هم جاذبه‌هایی مانند پارک جنگلی عامری، کوه بیکس، جنگل بیدو و جنگل دره امیری است که در اطراف بندر دیلم وجود دارد و آب‌وهوای دلپذیری به منطقه داده است.
سواحل استان خوزستان
بنادر استان خوزستان شاید جاذبه‌های ساحلی خیلی منحربه‌فردی مانند هرمزگان، بوشهر و سیستان و بلوچستان نداشته باشند اما با سفر به این مناطق می‌توانید در کنار دیدن جاذبه‌های طبیعی، از آثار به‌جا مانده از تاریخ و تمدن بشر هم دیدن کنید.
غربی‌ترین استان جنوب ایران که با خلیج فارس مجاورت دارد، خوزستان است؛ استانی که میزبان یکی از پایه‌های تمدنی دنیا یعنی ایلامی‌ها بوده و این نشانگر قدمت بسیار زیاد این استان در حدود ۲۷۰۰ سال پیش از میلاد مسیح است.
آثار باستانی و تاریخی متعدد، جاذبه‌های پوشش گیاهی و جاذبه‌های آبی که دریا و رودخانه و حوضچه‌های آب را شامل می‌شود، تنوع زیست محیطی و فرهنگی در این منطقه را نشان می‌دهد که به این معنی است که سفر نکردن به این استان، به منزله کلاه گشاد سر خودمان گذاشتن است. در ادامه برخی از مقاصد ساحلی و آبی این استان را معرفی خواهیم کرد:
اروندکنار
از جمله دیدنی‌های شهر آبادان، ساحل اروندکنار است که در ۵۰ کیلومتری این شهر قرار گرفته است. در ساحل اروندکنار علاوه‌بر امکانات تفریحی برای استفاده گردشگران و مردم بومی، برخی از آثار باقی‌مانده دوران جنگ ۸ ساله ایران و عراق هم برای بازدید وجود دارد که حال و هوای خاصی به این جاذبه داده است.
جزیره مینو
اگر روزی تصمیم گرفتید به جزیره مینو در استان خوزستان سفر کنید، بدانید که یکی از جذاب‌ترین سفرهای زندگیتان پیش روی شماست. در سفر به جزیره مینو، می‌توانید ساعات روز را در کنار نخلستان‌های بلند اروندرود بگذرانید و به جریان آب نگاه کنید؛ ماهی‌هایی که از آب سر در می‌آوردند و دوباره در آن شیرجه می‌زنند، قایق‌های تفریحی که عموما توسط جوان‌های محلی هدایت می‌شوند و غذاهای محلی که اگر امتحان نکنید به خودتان ظلم کرده‌اید.
بندر ماهشهر
یکی از زیباترین نقاط استان خوزستان بندر ماهشهر است که زیبایی آن تنها به جاذبه‌های آبی ختم نمی‌شود. این بندر بسیار قدیمی، دیدنی‌هایی از جمله پارک ارم ماهشهر، خور موسی، پارک ساحلی خور، جزیره بونه، جزیره دارا و تل کافرون دارد که اولین مکان اثر تاریخی بندر ماهشهر است که به ثبت ملی رسیده است.
بسیاری از منطقه‌های ساحلی که در این مقاله درباره آنها صحبت کردیم امکان برپایی کمپ را دارند اما توصیه ما این است که برای لذت بردن از یک سفر پاییزی زیبا در سواحل دریای عمان و خلیج فارس، حتما پیش از رفتن، اطلاعات کامل را از منطقه کسب کنید و با یک فرد محلی آشنا به منطقه در ارتباط باشید که امکان خطرات احتمالی را به حداقل برسانید.
سفر به سواحل زیبای جنوب ایران را در لیست سفرهای پاییزی خود بگنجانید که تا پاییز بعدی، خاطرات آن را مرور و برای مقاصد جدیدتر برنامه‌ریزی کنید.
پیشنهاد «رسانه قطبنما»:
