با همه‌گیری ویروس «کرونا»، تقاضای استفاده از جت شخصی با افزایش چشم‌گیری روبه‌رو شده است. از همین رو «دی دی سفر» در این مطلب وضعیت جت‌های خصوصی را در بازارهای جهانی، به‌ویژه در دوران کرونا بررسی می‌کند.
«چارتر پرایوت جت» و یا همان چارتر «جت خصوصی» صنعتی نه‌چندان نوپا که برخلاف تصورات بسیاری این روزها بازار بسیار پررونقی دارد. این در حالی است که با همه‌گیری جهانی ویروس «کرونا» در سال ۲۰۲۰ و کاهش چشم‌گیر تقاضای سفر، صنعت گردشگری و شرکت‌های هواپیمایی با چالش‌های زیادی روبه‌رو شدند، به‌طوری که در این بحران ده‌ها شرکت هواپیمایی اعلام ورشکستگی کردند. این در حالی است که در این دوران بازار جت خصوصی یا جت شخصی شاهد رونق قابل‌توجهی بود.
حال با گذر یکسال و اندی از بحران کرونا و با بهبود شرایط همه‌گیری ویروس کرونا، بسیاری از شرکت‌های هواپیمایی در حال خروج از این بحرانند اما با این وجود بازهم پیش‌بینی می‌شود که بسیاری از هواپیماهای تجاری ورشکست شوند. این در حالی است که تقاضا برای جت خصوصی همچنان در حال افزایش است.
رسانه قطب‌نما در این مطلب به بررسی شرایط رزرو جت های خصوصی در بازارهای جهانی به‌ویژه هنگام همه‌گیری ویروس کرونا پرداخته است، اما پیش از آن یک تعریف کلی از این نوع هواپیماها خواهیم داشت.
جت خصوصی چیست؟
«جت خصوصی» یا «جت شخصی» که به آن «پرایوت جت» (Private Jet) نیز می‌گویند، هواپیمایی است که برای حمل‌و‌نقل گروه کوچکی از افراد مانند خانواده‌ها، مسافران کاری و... به‌صورت شخصی و خصوصی کاربرد دارند.
حفظ حریم خصوصی، صرفه‌جویی در زمان و آسایش غیرقابل‌وصف تنها برخی از امتیازات پرواز با جت خصوصی است. فضای خواب دنج، دوش‌های مدرن، اتاق‌های مجلل، صندلی‌های راحت و سایر موارد از ویژگی‌های دیگر این جت‌ها محسوب می‌شوند که بسته به نوع جت شخصی با یکدیگر متفاوتند.
رونق بازار جت خصوصی در بحران کرونا
در دوران همه‌گیری ویروس کرونا، بازار جت خصوصی برخلاف ایرلاین‌های تجاری، افزایش تقاضای چشم‌گیری را تجربه کرده است. در این دوران، جت‌های سبک با ۴ تا ۶ مسافر ثابت، منعطف‌ترین رده‌ی جت های خصوصی در صنعت هواپیمایی به‌شمار می‌رفتند.
از سویی دیگر از ابتدای همه‌گیری ویروس کرونا، با تغییرات مداوم محدودیت سفرها، مسافران برای برنامه‌ریزی سفرهای خود دچار مشکل شدند و در راستای یافتن راه‌حلی مطمئن برای پرواز از یک نقطه به نقطه‌ی دیگر، به شرکت‌های ارائه‌دهنده‌ی جت شخصی متوسل شدند.
در ادامه نگاهی به میزان افزایش فروش شرکت‌های جت شخصی در دوران کرونا می‌اندازیم.
سودآوری جت های شخصی در سال ۲۰۲۰
برای برخی از شرکت‌های جت خصوصی، سال ۲۰۲۰ بسیار سودآورتر از سال ۲۰۱۹ بوده است. یکی از این شرکت‌ها، شرکت «لوناجت» (LunaJets) مستقر در «سوئیس» است که نسبت به سال ۲۰۱۹، ۱۵ درصد فروش بیشتری را تجربه کرده است.
علاوه بر آن در سال ۲۰۲۰، صنعت جت خصوصی «دبی» نیز نسبت به سال قبل، با یک رشد ۲۱ درصدی روبه‌رو بوده و بیشترین رشد آن در سه‌ماهه‌ی چهارم سال ۲۰۲۰ اتفاق افتاده است.
«تهنون سیف» (Tahnoon Saif)، مدیرعامل «مرکز فضایی محمد بن راشد» دبی، در خصوص رونق صنعت جت شخصی می‌گوید: «امارات متحده عربی برای مدیریت تاثیرگذار همه‌گیری ویروس کرونا در میان برترین کشورهای جهان قرار دارد و دبی به‌عنوان مقصدی محبوب و مناسب برای گردشگران شناخته شده است. به همین دلایل، دبی شاهد عملکرد استثنایی صنعت جت خصوصی بوده است.»
شرکت دیگری که در بحران کرونا با افزایش فروش روبه‌رو شده، شرکت «ویستاجت» (VistaJet) است که به ۱۷۸ کشور مختلف در سراسر جهان پروازهای خصوصی انجام می‌دهد. بر اساس گزارش ویستاجت، این شرکت در ماه اکتبر ۲۰۲۰ (مهر ۱۳۹۹)، از افزایش ۴۹درصدی بهره‌ی شرکت‌های خود در جهان از زمان همه‌گیری خبر داده بود که در این میان ایالات متحده با بیشترین تقاضا بیش از ۴۱ درصد از سود این شرکت را تشکیل می‌دهد.
به‌جز پرایوت جت که به‌صورت خصوصی در اختیار مسافران قرار می‌گیرند، بازار برخی از شرکت‌های جت‌های «نیمه‌خصوصی» یا «سِمی پرایوت» (semi-private) نیز در دوران همه‌گیری ویروس کرونا داغ است.
به‌عنوان مثال شرکت «ایرو» (Aero)، یک شرکت جت نیمه‌خصوصی لوکس آمریکایی است. این شرکت در دوران همه‌گیری ویروس کرونا، پروازهایی برای سفرهای تفریحی با عنوان سفرهای «بدون ویروس» (virus-free) به مسافران ارائه می‌دهد.
هواپیماهای این شرکت با داشتن صندلی‌های تک و راهرو لوکس، ۱۶ مسافر را در خود جای میدهند. مسافران برای ورود به این هواپیماها باید تست کرونا انجام داده و از ماسک استفاده کنند. شرکت ایرو در اوایل فوریه ۲۰۲۱ (بهمن ۱۳۹۹) اولین پرواز خود را از «لس آنجلس» به «اسپن» آغاز کرده است و قصد دارد در ماه‌های آینده به مقاصد بین‌المللی پرواز کند.
شما می‌توانید درباره‌ی نحوه جذب سرمایه شرکت ایرو این مطلب را مطالعه کنید.
با این اوصاف ۲۰۲۰ را می‌توان پرچم‌دار سفر با پرایوت جت دانست. از سویی دیگر با توجه به گسترش سویه‌های جدید ویروس کرونا، در ادامه‌ی سال ۲۰۲۱ نیز شاهد افزایش آمار سفر با جت شخصی خواهیم بود.
افزایش تقاضای جت خصوصی در سال ۲۰۲۰
همان طور که گفته شد استفاده از جت خصوصی در دوران همه‌گیری با افزایش چشم‌گیری روبه‌رو شد.
به‌عنوان مثال اگر بخواهیم نگاهی به افزایش تقاضای پرایوت جت در «انگلستان» بیندازیم، در آگوست سال ۲۰۲۰ (مرداد ۱۳۹۹) این تقاضا به ۹۳ درصد از سطح نرمال خود رسید. این در حالی است که پروازهای مسافربری تجاری با یک کاهش ۶۵درصدی روبه‌رو بوده است.
در دسامبر سال ۲۰۲۰ (آذر ۱۳۹۹) استفاده از جت خصوصی در حدود ۷۰ درصد نسبت به قبل از همه‌گیری ویروس کرونا در مقاصد ساحلی مانند «مالدیو»، «امارات متحده عربی» و جزایر مختلف «کارائیب» افزایش یافته است.
«آدام تویدل» (Adam Twidell) مدیر عامل شرکت جت شخصی «پرایوت فلای» (PrivateFly) در انگلستان می‌گوید: «در زمانی که اختلالات گسترده‌ای در سفرها اتفاق افتاد و انجام پروازهای تجاری برای مسافران امکان‌پذیر نبود، صنعت ما به‌خوبی توانست گام مهمی در راستای امکان‌پذیرکردن سفرها از نقطه‌ای به نقطه‌ی دیگر بردارد.»
نکته بسیار مهم آن است که شرکت‌های پرایوت جت در اوج همه‌گیری ویروس کرونا و لغو بسیاری از پروازها، برای مسافرانی که در کشورهای دیگر گرفتار شده بودند، این امکان را فراهم کردند که به کشور خود باز گردند.
به‌عنوان مثال در مارچ ۲۰۲۰ (اسفند ۱۳۹۸)، پس از اعلام لغو سفر بین دو قاره‌ی «امریکا» و «اروپا»، آمریکایی‌های که در سفر بودند برای بازگشت به خاک خود به جت های خصوصی متوسل شدند.
همچنین بر اساس تحقیقات، در هفت ماه اول شیوع ویروس کرونا، تقاضای مسیرهای طولانی (پروازهای بیش از ۵ ساعت) در ایالات متحده با یک رشد ۴۴درصدی روبه‌رو بوده است.
پیش‌بینی آینده‌ی پرایوت جت در بازار جهانی
برای پیش‌بینی آینده‌ی پرایوت جت در بازار جهانی ابتدا نگاهی به پیش‌بینی شرکت تولید‌کننده محصولات هواپیمایی، «هانی‌ول ایرواسپیس» (Honeywell Aerospace) در سال ۲۰۱۹ خواهیم انداخت.
این شرکت ۶ ماه قبل از همه‌گیری ویروس کرونا پیش‌بینی کرده بود که طی ۱۰ سال آینده حداکثر ۷,۶۰۰ فروند جت خصوصی جدید با تخمین قیمت ۲۵۰ میلیارد دلار خریداری خواهد شد که این میزان ۶۰ درصد بیشتر از ۴۶۰۰ جتی بود که در سال ۲۰۱۹ مورداستفاده قرار می‌گرفت. این پیش‌بینی حتی برای قاره «آسیا» نیز صدق می‌کند؛ جایی که پیش‌بینی می‌شود در آن خرید جت خصوصی طی ۵ سال آینده، با ۱۰ درصد از بازار جهانی برابر باشد.
پس از همه‌گیری ویروس کرونا و رکود شدید صنعت هواپیمایی، مسیرهای معروف و برنامه‌های خطوط هوایی تجاری نیزبلافاصله تغییر یافت. براساس گزارشات فروش رسانه‌ی «شرپا ریپورت» (Sherpa Report)، وب‌سایت داد‌ه‌های جت های خصوصی، در دوران کرونا فروش جت‌ها نسبت به سال قبل ثابت مانده است.
با این وجود، وقتی صحبت از چارتر جت خصوصی می‌شود، داستان فرق می‌کند. بر اساس گزارشات پیش‌بینی می‌شود که جت های خصوصی یک رشد سالانه ۳.۱درصدی در سطح جهانی را تا سال ۲۰۲۷ تجربه کنند.
از سوی دیگر شرکت تحقیقاتی «مارکتز اند مارکتز» (MarketsandMarkets) در ایالات متحده پیش‌بینی کرده است که رشد بازار جت‌های تجاری جهان از ۱۸.۸ میلیارد دلاری که در سال ۲۰۲۰ تخمین زده شده است به ۳۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۳۰ افزایش خواهد یافت.
یکی از پیش‌بینی‌های جالب آن است که عواملی مانند سرمایه‌گذاری مداوم در بازارهای بالغ و تکامل‌یافته و همچنین نفوذ هواپیماهای تجاری در اقتصادهای در حال ظهور، می‌تواند از عوامل رشد صنعت جت خصوصی باشد.
همچنین پیش‌بینی می‌شود که ظهور مدل‌های جدید هواپیماها با تکنولوژی‌های پیشرفته می‌تواند یکی از مهم‌ترین عوامل رشد این صنعت باشد. از سویی دیگر انتظار می‌رود که در سال‌های آتی اقتصادهای نوظهور در سراسر جهان تقاضای بیشتری برای جت شخصی داشته باشند.
نکته‌ی دیگری که باید به آن توجه کرد این است که بازار جت خصوصی یک ماهیت کاملاً رقابتی دارد و تعداد فعالانی که سهم قابل‌توجهی در این بازار دارند، انگشت‌شمارند. اگرچه چندین عضو برجسته بر این صنعت تسلط دارند اما پیش‌بینی می‌شود که در آینده هجوم استارتاپ‌های جدید با تمرکز بر توسعه جت‌های سبک، در این بازار تأثیرات مثبتی بگذارد.
سخن پایانی
با وجود آنکه رونق استفاده از جت خصوصی در دوران همه‌گیری ویروس کرونا به اوج خود رسیده است، نظرسنجی‌‌ها نشان میدهند که استفاده از این هواپیماها در جهان حتی پس از کرونا نیز ادامه خواهد یافت. بنابراین شاید بحران کرونا با وجود آسیب‌های زیادی که به صنعت هواپیمایی وارد کرده است، فرصتی برای گشودن دری دیگر با عنوان جت شخصی برای این صنعت باشد.رسانه قطب‌نما تاکنون مطالب متنوعی را در رابطه بازار جت شخصی منتشر کرده است، اگر به این مبحث علاقه‌مندید مطالب پیشنهادی ذیل را مطالعه کنید:
